Kluczowym wydarzeniem, które ostatecznie doprowadziło do wybuchu II wojny światowej był sojusz III Rzeszy i Związku Radzieckiego, najczęściej znany, od nazwisk sygnatariuszy, paktem Ribbentrop-Mołotow.
Przypomnijmy, że 10 marca 1939 roku Stalin wygłosił przemówienie, w którym zadeklarował chęć współpracy z Niemcami. Wkrótce potem rozpoczęły się tajne rokowania niemiecko-sowieckie, w których Hitler chciał uzyskać zgodę ZSRR na atak na Polskę i zapewnić sobie spokój na wschodzie w momencie, kiedy rozpocznie wojnę z Francją. Stalin tymczasem pragnął doprowadzić do wojny światowej, w której ZSRR zdobędzie hegemonię w Europie. Mimo prowadzonych rozmów z Niemcami Stalin rozmawiał również z Wielką Brytanią i Francją ale była to tylko dyplomatyczna gra mająca na celu wynegocjowanie możliwie najlepszych warunków układu z III Rzeszą.
Ostatecznie 19 sierpnia doszło do porozumienia, w którym Stalin i Hitler dzielili Europę Środkową na strefy wpływów. ZSRR uzyskiwał połowę terytorium Polski, Łotwę, Estonię, Finlandię i wschodnie rubieże Rumunii oraz deklarował udział w wojnie z Polską. Formalnie w nocy z 23 na 24 sierpnia Joachim von Ribbentrop podpisał w Moskwie z Wiaczesławem Mołotowem pakt o nieagresji. Tajny protokół zawierał jednak układ sojusznicy dwóch agresywnych państw Europy.
Wcześniej, wobec szybko zachodzących wydarzeń, do gry bardziej aktywnie włączyła się Francja, z którą Polska podpisała protokół o współpracy wojskowej (19 maja 1939). Przewidziano, że w przypadku ataku Niemiec na Polskę Paryż już pierwszego dnia wchodzi do wojny w powietrzu, trzeciego na lądzie, a piętnastego dochodzi do ofensywy wojsk francuskich. Polska intensywnie przygotowywała się do wojny i liczyła na wsparcie Francji i Wielkiej Brytanii.
Po sukcesie paktu Ribbentrop-Mołotow Hitler zarządził atak na Polskę na 26 sierpnia. Tymczasem 25 sierpnia Polska zawarła sojusz z Wielką Brytanią (zapowiadany już w oficjalnej deklaracji w kwietniu) oraz Musoliini odmówił udziału w nadchodzącej wojnie. Hitler chwilowo wstrzymał decyzję, by ponowić ją za kilka dni i wyznaczyć dzień ataku na 1 września.
Tak Hitler i Stalin doprowadzili do wybuchu wojny, której 75. rocznicę dziś obchodzimy....