Karta poległego

Nazwisko: WŁAD
Imię #1: Franciszek
Imię #2: Seweryn
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Dymitr
Imię matki: Eleonora
Nazwisko rodowe matki:
Data urodzenia: 17 październik 1888
Miejsce urodzenia: Ottynia k/o Stanisławowa
Rodzeństwo:
Stan cywilny: żonaty
Małżonek: Laura z Włodzimierskich
Dzieci: syn Zdzisław Marcin /ur.1926/,
Ostatni adres:
Narodowość:
Wykształcenie: wyższe
Zawód: wojskowy
Wyznanie:
Tytuł naukowy:
Stanowisko: d-ca 14 DP

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, zawodowa służba wojskowa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Piechota
Stopień:

gen. bryg.
Przydział na 1 września 1939: 14 DP
Jednostka: Inne jednostki 14 DP
Funkcja na 1 września 1939: d-ca 14 DP
Przydział po 1 września 1939: 14 DP
Funkcja po 1 września 1939: d-ca 14 DP
Przebieg służby wojskowej: 1910 - ppor (austr.);
1914 - I WŚ, front ros.;
1915 - I WŚ, front wł.;
1918 - w Wojsku Polskim;
1919 - wojna polsko-bolszewicka, mjr; 1919-21 - studia (Ecole Superieure de Guerre);
1923 - szef Oddziału III Szt. Gen., ppłk;
1924 - płk dypl.;
1927 - d-ca 1 Pułku Strzelców Podhalańskich;
1930 - d-ca 14 DP;
1933 - gen. bryg.;
1939 - wojna obronna 1939.
Awanse:
- podporucznik – 1910
- porucznik – 1914
- kapitan – 1917
- major – 1920
- podpułkownik – 1922
- pułkownik – 1 grudnia 1924 ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 29 lokatą w korpusie oficerów piechoty
- generał brygady – 1933
Odznaczenia: Złoty Krzyż Orderu Virtuti Militari kl. V(nr 5255) (za wojnę z bolszewikami), Srebny Krzyż Orderu Virtuti Militari kl. IV (nr 00140), Order Odrodzenia Polski kl. IV, Krzyż Walecznych - po raz 1,2,3 KZ zł, Fr LH 5, Fr OA, Rum CR 3.
Wrzesień 1939 - szlak bojowy: Bitwa nad Bzurą.
Data śmierci: 18 wrzesień 1939
Miejsce śmierci: Gajówka Januszew
Przyczyna śmierci: zmarły z ran
Okoliczności śmierci: 18 IX 1939 w czasie kierowania przeprawą przez Bzurę został ciężko ranny odłamkiem pocisku artyleryjskiego - http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=34&sub=571
Pierwotne miejsce spoczynku #1: Dziedziniec kościelny w Iłowie
Data ekshumacji:
Pierwotne miejsce spoczynku #2:
Data ekshumacji:
Pierwotne miejsce spoczynku #3:
Data ekshumacji:
Obecne miejsce spoczynku: Warszawa, ul. Powązkowska, Cmentarz Wojskowy
Lokalizacja grobu: Kwatera: A 21; Rząd: PÓŁKOLE; Grób: 1/2.
Upamiętniony: Tak
Forma upamiętnienia: Imienna tablica nagrobna
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys: Ur. 17 X 1888 w Ottyni pow. Tłumacz, syn Dymitra i Eleonory z Suchomelów
Szkołę powszechną i niższe gimnazjum realne ukończył
w Czerniowcach
1907 - ukończył naukę w Korpusie Kadetów w Koszycach
1907 - mianowany chor. piechoty i przydzielony do 95 pp armii austriackiej we Lwowie na stanowisku dowódcy plutonu
1910 - awans do stopnia ppor. piechoty na stanowisku dowódcy kompanii
1914 - awansowany do stopnia porucznika piechoty; brał udział w walkach osłonowych w Małopolsce Wschodniej
i w bitwie pod Lwowem w rejonie Gniłej Lipy
27 VIII 1914 - zostaje ranny i wzięty do niewoli rosyjskiej; po wyleczeniu ran został wywieziony do obozu jenieckiego na Syberię
XII 1914 - udało mu się zbiec do Chin i wyjechać do Japonii, a stamtąd do Stanów Zjednoczonych
1916 - znalazł się w Wlk. Brytanii, gdzie był internowany
26 V 1916 - w drodze wymiany wrócił do służby w armii austriackiej i został skierowany na front włoski
1917 - awansowany w do stopnia kapitana piechoty
V 1917 - XI 1918 - walczył w 6 DP, potem jako oficer sztabu 11 BP
20 XI 1918 - w Wojsku Polskim
20 XI 1918 - 20 I 1919 - pełnił funkcję z-cy szefa V oddziału Sztabu Generalnego
20 I - V 1919 - został mianowany szefem sztabu
Frontu Wołyńskiego
V - XI 1919 - objął stanowisko szefa sztabu 1 DP Leg.
i GO gen. E. Rydza-Śmigłego. Brał udział w walkach na Froncie Wołyńskim i Froncie Białorusko-Litewskim
XI 1919 - 16 II 1922 - studiował w we francuskiej Wyższej Szkole Wojennej w Paryżu, odbył staż w Sztabie Głównym armii francuskiej.
1920 - został awansowany w do stopnia mjr piechoty,
a w 1922 do stopnia ppłk. Sztabu Generalnego
29 IV - 10 XI 1922 - pełnił funkcję szefa wydziału szkolnego III oddziału Sztabu Generalnego
11 XI 1922 - 31 XII 1925 - szef III oddziału Sztabu Generalnego
15 VIII 1924 - nominacja na stopień płk. SG piechoty;
Żonaty z Laurą z Włodzimierskich, miał syna Zdzisława Marcina /ur.1926/ - żołnierza AK ps. "Dunin"
IV - V 1926 - ukończył kurs dowódców pułków w Rembertowie
15 X 1926 - 17 III 1927 - mianowany dowódcą 1 psp
w Nowym Sączu
18 III 1927 - objął stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej 25 DP w Kaliszu (do 2 IV 1930)
28 X 1930 - objął stanowisko dowódcy 14 DP w Poznaniu, którą dowodził do 18 IX 1939
1 I 1933 - mianowany gen. brygady
1 IX 1939 - dowodził 14 DP w składzie Armii "Poznań"
9 IX 1939 - 14 DP (w składzie GO gen. E. Knolla - Kownackiego) wzięła udział w przeciwnatarciu nad Bzurą
12 IX 1939 - wycofanie 14 DP
15 - 16 IX 1939 - ponownie uczestniczy w walkach (rejon Emilianowa i Szwarocina); po ciężkich walkach nad Bzurą wykrwawione oddziały 14 DP zostały rozbite
17 IX 1939 - wydał dowódcom pułków ostatni rozkaz przebijania się z rejonu Budy Stare przez Bzurę
pod Witkowicami, potem przez Puszczę Kampinoską
do Warszawy
18 IX 1939 - w czasie kierowania przeprawą przez Bzurę został ciężko ranny odłamkiem pocisku artyleryjskiego. Zmarł w gajówce Januszew k. Kamionu. Pochowany na dziedzińcu kościelnym w Iłowie.
Po wojnie jego prochy ekshumowano i pochowano
na cmentarzu Powązki w Warszawie.
Wspomnienia / relacje: Irena Rowecka-Mielczarska: "Było to w czasie września 1939 roku, podczas bitwy pod Kutnem. Akurat generał nadjechał, kiedy zamieszanie w oddziale wojska wywołał zmasowany atak niemieckich czołgów. Wśród żołnierzy powstała ogólna panika. Generał zobaczył, jak drogą na Gągolin pędziły rozhukane konie, ciągnące przewrócone jaszcze, a nimi uciekała grupa żołnierzy. Wówczas generał podjechał do bezładnej gromady i zawołał spokojnym głosem Takiego powitania nikt się nie spodziewał. Żołnierze zatrzymali się i zgodnie odkrzyknęli Panika została opanowana. Okazało się jakie zaufanie mieli żołnierze do swoich dowódców i jak doskonale było wyszkolone i gotowe do dalszej walki". Podczas rozpoznawania możliwości przeprawy przez Bzurę generał został ciężko ranny w głowę i zmarł z ran w gajówce Januszew. Zanim zmarł podyktował list do żony: "Oddałem życie za Polskę. Wychowaj naszego syna na dzielnego Polaka".
Historia pochówku: Pochowany na dziedzińcu kościelnym w Iłowie. Po wojnie jego prochy ekshumowano i pochowano na cmentarzu Powązki w Warszawie - http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=34&sub=571

http://www.niepodleglosc.lodzkie.eu/page/index.php?str=547 - Pogrzeb gen. Włada przedstawił w swej relacji żołnierz 57 pp Henryk Durski:
"...Noc przetrwaliśmy pod ogniem artylerii w lesie w pobliżu drogi. Rankiem 19 września okazało się, że Niemcy przeczesują już teren, a nasi z innych oddziałów zostali rozbrojeni. Wychodząc z lasu na drogę zauważyliśmy zbliżające się z dala tabory. Okazało się, że na kilkunastu chłopskich podwodach wiezieni są ranni nasi żołnierze i Niemcy. Za ostatnim wozem szła grupa żołnierzy z naszego pułku. Szli poważni i skupieni. Na wozie były zwłoki przykryte kocem. Zapytałem kogo wiozą odpowiedzieli: "zobacz". Był to nasz dowódca gen. Franciszek Wład. Powiedzieli mi, że mają od Niemców zezwolenie na pochowanie generała w miejscu, które uznają za odpowiednie. Był to Iłów. Z por. Kasprzakiem dołączyliśmy do grupy. Skierowano nas pod gminę, gdzie mieściła się komenda. Tam ze zwłokami Generała pozostali nasi oficerowie. Łochyńskiego i mnie skierowano za druty do prowizorycznego obozu jenieckiego znajdującego się na przeciw gminy. Po mniej więcej godzinie wyruszył kondukt w kierunku kościoła. Bardzo chciałem uczestniczyć w pogrzebie. Udało mi się to dzięki znajomości języka niemieckiego. W drodze na miejsce spoczynku na dziedzińcu kościelnym kondukt był dwukrotnie zatrzymany przez oficerskie patrole drogowe. Po stwierdzeniu kogo wieziemy, Niemcy oddawali honory wojskowe. Towarzyszył nam niemiecki kapral, który po przybyciu na miejsce polecił mi abym zawiadomił miejscowego proboszcza. Podczas kopania grobu płatnik pułku ppor. Bogajewicz zorganizował trumnę. Przy składaniu zwłok do trumny okazało się, że generał poległ raniony śmiertelnie w brzuch odłamkiem granatu. Egzekwie odprawiał po łacinie kapelan wojskowy w asyście miejscowego proboszcza. Podczas zakopywania trumny byli oficerowie niemieccy i pluton honorowy ..."
Poszukiwania mogiły:
Źródła: Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września N-Z, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 289.

Rocznik oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1923, s. 10, 209, 398.

Rocznik oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1924, s. 10, 194, 341.

Rocznik oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 114, 160.

Rocznik oficerski 1932, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1932, s. 15, 488.

Zawilski A., Bitwy polskiego Września, t. 2, Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1989, s. 118.

Mierzwiński Z., Generałowie II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Polonia, Warszawa 1990, s. 341-346.
Uwagi: Portert pochodzi z Wikimedia Commons.

http://www.cmentarzekomunalne.com.pl/cmentarz_wojs.html
Ostatnie zmiany: 2011-08-29 01:36:56 przez BlazejK | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Nagrobek gen. bryg. Franciszka Włada na Cmentarzu Wojskowym, ul. Powązkowska w Warszawie (fot. Ł. Wojtczak).Gajówka Januszew – miejsce, gdzie zmarł z odniesionych ran gen. Franciszek Wład. Stan z dn. 07. 06. 2008r. [fot. Staszek Słomczyński "staahoo"(Łódź) / http://staahoo.blox.pl].Tablica Pamiątkowa na ścianie Gajówki Januszew – miejscu, gdzie zmarł z odniesionych ran gen. Franciszek Wład. Stan z dn. 07. 06. 2008r. [fot. Staszek Słomczyński "staahoo"(Łódź) / http://staahoo.blox.pl].Pomnik Bohaterów Walk nad Bzurą przed Zespołem Szkół Mechanizacji Rolnictwa w Piątku. (fot. Zbigniew Adamas, 19. 05. 2011r.).Tablica pamiątkowa pamięci gen. Franciszka Włada na Pomniku Bohaterów Walk nad Bzurą - przed Zespołem Szkół Mechanizacji Rolnictwa w Piątku. (fot. Zbigniew Adamas, 19. 05. 2011r.).

Komentarze