Od 5 września wraz ze swoją dywizją i pułkiem w składzie Armii Pomorze
Funkcja po 1 września 1939:
j.w.
Przebieg służby wojskowej:
- 16 X 1928r. - 19 V 1929r. - Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty Nr 2. (Grudziądz a następnie Tomaszów Lubelski)
- 20 V 1929r. - 19 IX 1929r. - 10pp, 8 kompania
- 20 IX 1929r. - przeniesiony do rezerwy
- 1 I 1932r. - mianowany podporucznikiem rezerwy w Korpusie Oficerów Rezerwy Piechoty – z kolejnością 629 (Dziennik Personalny Nr 1/32/tjn.)
- 1 I 1937r. - mianowany porucznikiem rezerwy w Korpusie Oficerów Rezerwy Piechoty - z kolejnością 105 (Dziennik Personalny Nr 5/37/tjn.)
- zmobilizowany 23 III 1939r., w obsadzie pers. II batalionu 10 pp.
Odznaczenia:
- Krzyż Kampanii Wrześniowej (nad. pośm. - Londyn, 15.08.1985r.)
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:
Zgodnie z rozkazem mobilizacyjnym od północno- zachodniej Wielkopolski, w kierunku okolic Żnina (na linię Wągrowiec – Inowrocław). Bitwa nad Bzurą.
Data śmierci:
14 wrzesień 1939
Miejsce śmierci:
okolice wsi Bednary
Przyczyna śmierci:
poległy
Okoliczności śmierci:
1. W w natarciu 7 kompanii ze wsi Płaskocin, w kierunku wsi Janowice aż do wsi Bednary – czyli za Bzurę i tory kolejowe: „…Należy atakować. Porucznik Sałuda podaje dalej: - Pluton [kompania] naprzód! Pojedynczo skok! Sam poderwał się z ziemi, przebiegł kilka metrów, padł, i zwrócony do leżących za nim żołnierzy rozkazuje dalej, wskazując wyciągniętą dłonią uzbrojoną w visa kierunek natarcia… …Wtedy zginął pierwszy żołnierz… …Porucznik Sałuda dał sygnał rakietą: - Skrócić ogień do wsi Janowice!... …W ulewie ostrzałów resztki plutonu dobiegają do rzeki, wchodzą w płytki nurt i zapadają pod wysoką skarpą brzegu na drugiej stronie… …Porucznik Sałuda wie, że zalec w natarciu, to stracić cały pluton. Prowadzi więc natarcie dalej… …- Naprzód! – krzyczy ochrypłym głosem i wybiega zza skarpy, musi bowiem dać przykład. Skoczył kilka kroków i padł. Na twarz i na brzuch. Przywarł mocno do ziemi, do murawy pastwiska, nogi wyciągnął i znieruchomiał… …W potylicy miał ranę zadaną odłamkiem granatu…” (Teodor Goździkiewicz - „Śmierć porucznika Sałudy”, artykuł w „Tygodniku Kulturalnym” – Nr 35, 2.IX 1979, Warszawa, s. 8.)
2. Naoczny świadek zdarzeń z tamtych dni, żołnierz i sąsiad porucznika Sałudy tak opisuje zdarzenie z 14 września 1939 roku: ”…Rano, Gągolin Południowy pod Sochaczewem, niektórzy się bali, niektórzy nie jak to zwykle bywa, siła nasza słabnie bo nie ma już kto strzelać, podajemy po linii: - Nie przerywać ognia! Ale nie było już komu, bo już trupów może była połowa, resztę było rannych i rozbitków. A później za jakieś dwie, trzy godziny, jak nadeszła duża siła, to ziemia z błotem się zmieszała, tak zaczęli bić. Do Bzury doszliśmy i już dalej nie szliśmy. Ja byłem starszym strzelcem a on był porucznikiem: - Sałuda. To był nauczyciel a my byliśmy jak sąsiady prawie. To on zginął. Dowodził do samego końca. Dowodził tak: - kule bili a tam każdy przywarował jak zając przy miedzy a on naprzód i naprzód i naprzód! Mi się zdaje, że dostał gorączki czy coś, bo rozebrał się z płaszcza i do przodu i zara padł i to wszystko..." (Polskie Radio: Audycja dokumentalna A. Maciejowskiej i B. Sałudy [bratanek porucznika] nagrana w 1979r. - "Nad Bzurą roku pamiętnego")
Pierwotne miejsce spoczynku #1:
Kwatera polowa w okolicy Kompiny
Data ekshumacji:
wrzesień 1939
Pierwotne miejsce spoczynku #2:
Data ekshumacji:
Pierwotne miejsce spoczynku #3:
Data ekshumacji:
Obecne miejsce spoczynku:
Cmentarz Katedralny w Łowiczu, ul. Blich
Lokalizacja grobu:
Pierwsza aleja po lewo od alei głównej, grób rodzinny nr 7, kwatera 9.
Upamiętniony:
Tak
Forma upamiętnienia:
- Tablica nagrobna, Cmentarz Katedralny w Łowiczu, ul. Blich;
- Tablica Pamięci Poległych Kolegów Nauczycieli umieszczona na Domu Nauczyciela w Łowiczu;
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
Książeczka Stanu Służby Oficerskiej
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Łódź, w pamiątkach rodzinnych wnuka B. Sałudy
Życiorys:
Bronisław Sałuda urodził się 23 czerwca 1906 roku w księżackiej wsi Mystkowice, w gm. Dąbkowice, w pow. łowickim. W roku 1928 ukończył Seminarium Nauczycielskie w Łowiczu i do marca 1939 roku był nauczycielem w kilku podłowickich szkołach powszechnych, kolejno - w Sokołowie, Złakowie Kościelnym i Borowym, Retkach oraz najdłużej w Maurzycach.
Członek ochotniczych straży pożarnych regionu łowickiego.
Żołnierz 10 pułku Piechoty w Łowiczu. Poległ w bitwie nad Bzurą - 14 IX 1939r. [Po śmierci por. Sałudy jego funkcję przejął ppor. Stanisław Mika.]
Wspomnienia / relacje:
W publikacji:
- „ZARYS DZIEJÓW ZAKŁADÓW KSZTAŁCENIA NAUCZYCIELI W ŁOWICZU, 1786 - 2006”, praca zbiorowa Koła Absolwentów Zakładów Kształcenia Nauczycieli w Łowiczu, Łowicz 2009, s. 82, 83.;
Historia pochówku:
Opis mogiły polowej pod Kompiną: "Porucznik Sałuda owinięty był szczelnie w wojskowy płaszcz. Nie brakowało obrączki ślubnej, złotego łańcuszka z medalikiem Matki Boskiej, skromnego zegarka. Okoliczna ludność zajmująca się pochówkiem ciał naszych obrońców zadbała o wszystko okazując szacunek i oddając honor poległemu żołnierzowi. Co do odniesionych ran to żona porucznika wspominała o małym wgnieceniu z tyłu głowy bez otwartej rany. Hełm na krzyżu mogiły miał też taki ślad. "("ROCZNIKI ŁOWICKIE" Tom VII, Łowicz 2009, s. 108.)
Poszukiwania mogiły:
Por. Sałuda poległ w bitwie toczącej się niespełna 11 km od miejsca zamieszkania jego najbliższej rodziny i już 17 września 1939r. przybył cywilny posłaniec z informacją o miejscu śmierci i polowej mogiły porucznika.
Źródła:
- Informacje rodzinne;
- Rocznik Oficerski Rezerw, MSW, Warszawa 1934, s. 75, 429.;
- Księga Cmentarza Katedralnego w Łowiczu;
- Tadeusz Kryska-Karski, Straty Korpusu Oficerskiego 1939-1945, Londyn 1996, str. 621.;
- Wiesław Wysocki, 10 Pułk Piechoty 1918 - 1939, wydawnictwo Bellona, Warszawa 1997, str. 181 - IV/3. Żołnierze 10 pp polegli lub zmarli z ran w kampanii wrześniowej (oraz jej następstwie).;
- Teodor Goździkiewicz - „Śmierć porucznika Sałudy”, artykuł w „Tygodniku Kulturalnym” – Nr 35, 2.IX 1979, Warszawa, s. 8.;
- Polskie Radio: Audycja dokumentalna A. Maciejowskiej i B. Sałudy nagrana w 1979r. - "Nad Bzurą roku pamiętnego";
- ROCZNIKI ŁOWICKIE Tom VII, Zbigniew Adamas "Smutny wrzesień" Łowicz 2009, s. 108 (95-110).;
- Zarys dziejów Zakładów Kształcenia Nauczycieli w Łowiczu 1786-2009, red. G. Gębura, Łowicz 2009, s. 43, 82, 83, 309.;
Uwagi:
Ostatnie zmiany: 2023-10-19 18:02:16 przez Saluda |
Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -
