# IV-XI 1931 - wcielony do 29 pułku piechoty w Kaliszu;
# 1931/1932 - na 5-miesięcznym kursie szkoły podoficerskiej Korpusu Ochrony Pogranicza (awansowany na stopień kpr.);
# 1932-1933 - w Korpusie Ochrony Pogranicza (m.in. w kompanii "Dzisna" batalionu KOP "Łużki");
# VII 1939 - zmobilizowany do 29 pp i awansowany na stopień plut.;
Odznaczenia:
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:
wraz z 29 pp, m.in. w bitwie nad Bzurą; wzięty do niewoli niemieckiej;
Data śmierci:
22 maj 1953
Miejsce śmierci:
Kolonia Skarżyn, pow. Turek
Obecne miejsce spoczynku:
Turek, cmentarz parafialny (tzw. nowy)
Lokalizacja grobu:
Upamiętniony:
Forma upamiętnienia:
Życiorys:
Stanisław Przybylak urodził się 14 listopada 1909 roku w Miłaczewie w gminie Kowale Pańskie i powiecie Turek jako syn rolników Michała i Marianny z Witczaków. Ukończył czteroklasową szkołę powszechną w rodzinnej miejscowości, po czym pracował w gospodarstwie rodziców. Powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej, od kwietnia do listopada 1931 roku służył w 29 pułku piechoty w Kaliszu, następnie do 1933 roku - w Korpusie Ochrony Pogranicza. W tym czasie, po ukończeniu pięciomiesięcznego kursu szkoły podoficerskiej KOP, został awansowany na stopień kaprala. Zaliczywszy dodatkowy kurs przysposobienia wojskowego po odbyciu służby wojskowej, objął stanowisko instruktora placówki PW w Czachulcu w gminie Kowale Pańskie. W lipcu 1939 roku został zmobilizowany do 29 pp i awansowany na stopień plutonowego. Jako żołnierz tej samej jednostki wziął udział w kampanii 1939 roku. Walczył m.in. w bitwie nad Bzurą, w trakcie której został wzięty do niewoli niemieckiej. Uciekłszy z obozu przejściowego w Skierniewicach, powrócił w rodzinne strony.
Od 1942 roku pod pseudonimem "Marianna" zaangażował się działalność konspiracyjną w ramach Armii Krajowej, organizując struktury na terenie gmin Dziadowice i Kowale Pańskie w obwodzie AK Turek. Po wkroczeniu wojsk sowieckich do Wielkopolski w styczniu 1945 roku i rozwiązaniu AK, realizując ostatni rozkaz dowódcy swojego oddziału, jakim miała być organizacja ochotniczej milicji gromadzkiej w Malanowie w celu zabezpieczenia terenu opuszczonego przez regularne formacje wojska, został funkcjonariuszem Milicji Obywatelskiej. W lutym 1946 roku zdezerterował i związał się z antykomunistycznym zbrojnym podziemiem, dołączając do samodzielnego oddziału partyzanckiego dowodzonego przez Eugeniusza Kokolskiego "Groźnego". Po rozbiciu oddziału przez kolejny rok ukrywał się. Kiedy ogłoszono amnestię, ujawnił się 12 kwietnia 1947 roku. Próbował powrócić do normalnego życia, ciągła inwigilacja i groźba aresztowania zmusiły go jednak do ucieczki. Ukrywał się przez sześć lat, zanim zadenuncjowany przez konfidentów, został 22 maja 1953 roku osaczony przez funkcjonariuszy specjalnej grupy operacyjnej Urzędu Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej z Turku na terenie jednego z gospodarstw w Kolonii Skarżyn w powiecie Turek, a następnie zastrzelony podczas próby ucieczki. Dopiero w 1996 roku, po wielu latach starań, członkowie rodziny ostatecznie uzyskali jego sądową rehabilitację.
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Zwłoki Stanisława Przybylaka przewieziono do kostnicy w Turku, gdzie ostatni raz widziała je żona. Z obawy, że funkcjonariusze organów bezpieczeństwa zatają informację o miejscu pochówku, znajomi Przybylaków przez trzy dni obserwowali kostnicę, zauważywszy wreszcie samochód, który pojechał na cmentarz parafialny (tzw. nowy) w Turku, a następnie odnajdując tamże świeży grób. W miejscu tym członkowie rodziny postawili później nagrobek.
Źródła:
Bednarek J., Stanisław Przybylak "Marianna", [w:] Ostatni komendanci, ostatni żołnierze 1951-1963, red. G. Kuczyński i in., Warszawa [2013], s. 176-185.
Uwagi:
Ostatnie zmiany: 2017-03-01 19:20:29 przez Nasz Zamek |
Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -
