Karta weterana

Rodzeństwo:
Stan cywilny:	żonaty
Małżonek:	Cecylia z d. Bartkowiak (od 1937)
Dzieci:	Halina, Maria, Małgorzata (po mężu Tomalak)
Ostatni adres:	Wilkowyja

Narodowość:
Wykształcenie:	wyższe
Zawód:	artysta malarz

Wyznanie:
Tytuł naukowy:
Stanowisko:

Stosunek do służby wojskowej:	żołnierz, rezerwa

Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny:	Armia Poznań

Rodzaj broni lub służby:	Piechota
Stopień:	ppor.
Przydział na 1 września 1939:	17 DP
Jednostka:	70 pp

Funkcja na 1 września 1939:	dowódca II plutonu 2 kompanii w I batalionie
Przydział po 1 września 1939:	70 pp
Funkcja po 1 września 1939:	dowódca II plutonu 2 kompanii w I batalionie

Przebieg służby wojskowej:	# 1931-1932 - w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie (III kurs, 1 kompania, stopień tyt. kpr. pchor. rez. piech.), następnie w 70 pułku piechoty w Pleszewie (zasadnicza służba wojskowa); # 1934 - promowany na stopień ppor. rez. piech. z przydziałem mobilizacyjnym do 70 pp i przydziałem ewidencyjnym do PKU Jarocin);
Odznaczenia:	Krzyż Walecznych (XI 1966, zakwalifikowany przez dowódcę 17 DP za całokształt walk w kampanii 1939 r.)
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:	wraz z 70 pp, m.in. w bitwie nad Bzurą; ciężko ranny w walkach pod Kutnem, został przewieziony do szpitala polowego w Żychlinie, który opuścił krótko przed zbombardowaniem; wzięty do niewoli niemieckiej w rejonie Modlnej

Data śmierci:	4 grudzień 1978 [2]
Miejsce śmierci:	Wilkowyja [3]
Obecne miejsce spoczynku:	Wilkowyja, cmentarz parafialny, grób rodzinny [4]
Lokalizacja grobu:
Upamiętniony:
Forma upamiętnienia:

Życiorys:	Marian Poznański urodził się 15 lipca 1910 roku w Jarocinie jako syn powstańca wielkopolskiego Józefa Poznańskiego i Tekli z Jankowskich. Ukończywszy gimnazjum w Jarocinie, w latach 1926-31 studiował w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Poznaniu. Po uzyskaniu dyplomu na Wydziale Malarstwa Dekoracyjnego i Witrażowego odbył zasadniczą służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie i w 70 pułku piechoty w Pleszewie. W roku 1934 otrzymał promocję na stopień podporucznika rezerwy piechoty z przydziałem mobilizacyjnym do 70 pp i przydziałem ewidencyjnym do Powiatowej Komendy Uzupełnień w Jarocinie. W latach 1932-39 uprawiał malarstwo sztalugowe, stosując w swojej pracy różne techniki malarskie: rysunek, akwarelę, malarstwie ścienne czy konserwację. W 1937 roku zawarł związek małżeński z Cecylią z Bartkowiaków i zamieszkał w Wilkowyi. Miał syna Henryka oraz trzy córki: Halinę, Marię i Małgorzatę. W tym czasie powstały liczne realistyczne obrazy związane tematycznie z Wilkowyją i rodziną. Zmobilizowany na stanowisko dowódcy II plutonu 2 kompanii w I batalionie 70 pułku piechoty ze składu 17 Dywizji Piechoty armii "Poznań", wziął udział w kampanii polskiej 1939 roku. Walczył w bitwie nad Bzurą. Ciężko ranny w walkach pod Kutnem, został przewieziony do szpitala polowego w Żychlinie, który opuścił na krótko przed zbombardowaniem. Wzięty do niewoli niemieckiej pod Modlną, do końca wojny przebywał w Oflagu VII A Murnau w Górnej Bawarii, gdzie niezaprzestając twórczości, malował sceny z życia obozowego i portrety (głównie miniatury), a za zgodą obozowego dowódcy, gen. Juliusza Rómmla, zorganizował wystawę swoich prac. Po wyzwoleniu obozu przez armię amerykańską i zakończeniu wojny powrócił do rodziny w Wilkowyi. W 1946 roku zorganizował w Jarocinie wystawę dokumentującą swój dorobek okupacyjny. W okresie powojennym poświęcił się głównie konserwacji dzieł sztuki i malarstwu kościelnemu, m.in. w poznańskiej farze, kolegiacie średzkiej, kościele św. Marcina w Jarocinie, a także w kościołach w Gnieźnie, Zielonej Górze, Kotlinie, Koszutach, Strzałkowie, Książu, Radlinie, Panience i Wilkowyi. W połowie lat 60. XX wieku, gdy aktywnie włączył się w życie poznańskiego środowiska plastycznego jako członek Związku Polskich Artystów Plastyków w Poznaniu, powrócił do malarstwa sztalugowego, które uprawiał sporadycznie przez pierwsze lata powojenne. Brał wówczas udział w wystawach poznańskiego ZPAP, a jego prace były prezentowane m.in. na Wystawie Grafiki Polskiej w Brnie (1967) i II Biennale Rysunku we Wrocławiu (1968). W 1971 roku uczestniczył w wystawie z okazji 25-lecia poznańskiego oddziału ZPAP w Salonie Jesiennym. W roku 1972 eksponował prace indywidualnie w Poznaniu i Bydgoszczy oraz na wystawie marynistycznej w Kilonii. Z początkiem lat 70. XX wieku w miejsce akwareli coraz częstszą formą wypowiedzi artystycznej stawał się dla niego rysunek piórkiem. Od 1971 roku systematycznie brał udział w konkursach im. Jana Wronieckiego w Poznaniu na najlepszą grafikę i rysunek kwartału. Każdorazowo jego rysunki znajdowały się w grupie prac kwalifikowanych na wystawy pokonkursowe. Zdobył cztery nagrody i liczne wyróżnienia. Po roku 1975 uczestniczył w plenerach i wystawach kaliskiego środowiska artystycznego. Mieszkając na ziemi jarocińskiej, swoją twórczość udostępniał społeczności lokalnej. Wystawiał w Jarocinie (1946, 1948, 1972, 1975, 1976, 1978), w tym dwukrotnie indywidualne ekspozycje prac w jarocińskim Muzeum Regionalne, a ponadto w Środzie Wielkopolskiej (1973), Tarcach i Wilkowyi (1974). Apogeum jego twórczości, przypadające na lata 70. XX wieku, przerwała 4 grudnia 1978 roku nagła śmierć w Wilkowyi.
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Źródła:	Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września N-Z, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 91 (dalej: KPŻP). Głowacki L., 17 Wielkopolska Dywizja Piechoty w kampanii 1939 roku, Lublin 1969, s. 44, Aneks 1 - s. 150, Aneks 2 - s. 165, Aneks 3 - s. 170, Aneks 4 - s. 181, indeks nazwisk - s. 205 (dalej: Głowacki 1969). Bauer P., Polak B., Armia Poznań w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982, s. 274, 474 (dalej: Bauer, Polak 1982). Łukasiak J., Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty, Pruszków 2003, s. 40 (dalej: Łukasiak 2003). Marian Poznański (1910-1978). Uznany artysta, oprac. M. Tomalak, [w:] Jarocin. Portal Historyczny, http://historiajarocina.pl/postacie/marian-poznanski-1910-1978-uznany-artysta [dostęp: 16 IV 2019] (dalej: historiajarocina.pl).
Uwagi:	Por. Głowacki 1969, s. 44, Aneks 1 - s. 150, Aneks 2 - s. 265, Aneks 3 - s. 270, Bauer, Polak 1982, s. 274, gdzie odnotowany błędnie jako zmarły z ran odniesionych we wrześniu 1939 r. w rej. Śladkowa Górnego.
Przypisy:	[1] a) 15 lipca 1910 (źródło: Łukasiak 2003; historiajarocina.pl); b) brak danych (źródło: KPŻP; Głowacki 1969; Bauer, Polak 1982); [2] a) 4 grudnia 1978 (źródło: historiajarocina.pl); b) 10 września 1939 (źródło: KPŻP; Głowacki 1969, Aneks 1 - s. 250, Aneks 2 - s. 265, Aneks 3 - s. 270; Bauer, Polak 1982, s. 274); c) brak danych (źródło: Łukasiak 2003); [3] a) Wilkowyja (źródło: historiajarocina.pl); b) Śladków Górny (źródło: KPŻP; Głowacki 1969, Aneks 2 - s. 265, Aneks 3 - s. 270; Bauer, Polak 1982, s. 274); c) brak danych (źródło: Łukasiak 2003); [4] a) Wilkowyja, cmentarz parafialny, grób rodzinny (źródło: historiajarocina.pl); b) Modlna, kwatera wojenna / Modlna, cmentarz (źródło: KPŻP / Głowacki 1969, Aneks 2 - s. 265, Aneks 3 - s. 270); c) brak danych (źródło: Bauer, Polak 1982; Łukasiak 2003);