Karta poległego

Nazwisko: OSTROWSKI
Imię #1: Franciszek
Imię #2: Stanisław [1]
Imię #3:
Pseudonim:
Imię ojca: Franciszek Antoni
Imię matki: Franciszka
Nazwisko rodowe matki: Pawelska
Data urodzenia: 2 wrzesień 1909 [2]
Miejsce urodzenia: Kościerzyna
Rodzeństwo: Józef Edmund (ur. 1901), Jan Paweł (ur. 1903), Stefan Brunon (ur. 1904), Antoni Lucjan (ur. 1906), Paweł (ur. 1907), Feliks (ur. 1908), Helena (ur. 1912), Klemens (ur. 1914), Klara (ur. 1918)
Stan cywilny: żonaty
Małżonek: Eryka Małgorzata Pawłowska (zm. 5 II 1982)
Dzieci: Janina Maria Krystyna (ur. 1936), Stanisław Andrzej Franciszek (ur. 1938)
Ostatni adres: Grudziądz, ul. Toruńska 10
Narodowość: polska
Wykształcenie: średnie
Zawód: nauczyciel
Wyznanie: rzymskokatolickie
Tytuł naukowy: brak
Stanowisko: kierownik szkoły powszechnej

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, rezerwa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Pomorze
Rodzaj broni lub służby: Obrona Narodowa
Stopień:

por. [3]
Przydział na 1 września 1939: Jednostki pozadywizyjne Armii Pomorze
Jednostka: baon ON Grudziądz [4]
Funkcja na 1 września 1939: dowódca kompanii ON "Łasin" (Borkowski 1989, s. 171; por. tamże, s. 171 - przyp. 77, gdzie jako dowódca tej samej kompanii figuruje chor. Piotr Połomski, oraz tamże, s. 23 - przyp. 115, gdzie chor. P. Połomski odnotowany jest z kolei jako dowódca kompanii ON "Świecie")
Przydział po 1 września 1939: baon ON "Grudziądz"
Funkcja po 1 września 1939: dowódca kompanii ON "Łasin"
Przebieg służby wojskowej: # 21 X 1938 - awansowany na stopień por. rez. piech.;
# od pocz. VI 1939 - na ćwiczeniach baonu ON "Grudziądz" w Grudziądzu, a następnie w Łasinie;
Odznaczenia:
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:
Data śmierci: 17 wrzesień 1939 [5]
Miejsce śmierci: Chmielnik, gm. Kiernozia, pow. Łowicz
Przyczyna śmierci:
Okoliczności śmierci:
Pierwotne miejsce spoczynku #1: Chmielnik, pole Szypszaka, mogiła indywidualna
Data ekshumacji: 6 czerwiec 1940
Pierwotne miejsce spoczynku #2: -
Data ekshumacji: -
Pierwotne miejsce spoczynku #3: -
Data ekshumacji: -
Obecne miejsce spoczynku: Kiernozia, cmentarz wojenny
Lokalizacja grobu: grób nr 124 (B.Inf., sygn. 6062); rząd E, mogiła nr 60 (UG Kiernozia)
Upamiętniony: Tak
Forma upamiętnienia: 1) Krzyż betonowy z imienną tabliczką epitafijną na jednej z mogił cmentarza wojennego w Kiernozi;
2) Inskrypcja na pomniku - obelisku ku czci nauczycieli ziemi świeckiej - ofiar faszyzmu hitlerowskiego w latach 1939-1945 wystawionym w 1967 r. na Małym Rynku w Świeciu;
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys: Franciszek Stanisław Ostrowski urodził się 2 września 1909 roku w Kościerzynie jako syn Franciszka Antoniego Ostrowskiego i Franciszki z Pawelskich. Uczęszczał do szkoły powszechnej, po której ukończeniu wstąpił do Państwowego Seminarium Nauczycielskiego w Kościerzynie. Tamże zdał maturę i w 1930 roku uzyskał uprawnienia nauczycielskie. Pracę pedagogiczną rozpoczął w Szkole Wydziałowej w Grudziądzu (1 września 1930 - 31 sierpnia 1931), po czym kontynuował ją w Publicznej Szkole Powszechnej w Świętem, pow. Grudziądz (1 września 1931 - 31 sierpnia 1934) i w Szkole Powszechnej Nr 2 w Świeciu nad Wisłą. Od 1 września 1936 roku pracował jako nauczyciel i kierownik trzyklasowej Publicznej Szkoły Powszechnej w Ciemnikach, pow. Świecie, niewielkiej wsi rozłożonej wśród lasów między Jeżewem a Dubielnem. Młody nauczyciel aktywnie wspierał działania lokalnej społeczności, bez zarzutu współpracując z sołtysem Antonim Weinerem. W latach 1936 -1939 był również radnym Rady Gminy w Jeżewie. Jako oficer rezerwy piechoty Wojska Polskiego co jakiś czas odbywał ćwiczenia wojskowe. 21 października 1938 roku na podstawie aktu mianowania podpisanego przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego, Ministra Spraw Wojskowych i Szefa Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych otrzymał awans na stopień porucznika rezerwy. Na początku czerwca 1939 roku udał się do Grudziądza, następnie do Łasina, gdzie odbywał szkolenie w ramach Grudziądzkiego Batalionu Obrony Narodowej. Na stanowisku dowódcy kompanii "Łasin" w tejże jednostce, którą przydzielono do 16 Dywizji Piechoty armii "Pomorze", wziął udział w kampanii polskiej 1939 roku. Walczył m.in. w bitwie nad Bzurą. 17 września zginął w boju pod miejscowością Chmielnik, gm. Kiernozia, pow. Łowicz. Pozostawił żonę Erykę Małgorzatę z Pawłowskich, mieszkankę Grudziądza, z którą ożenił się w połowie lat 30., oraz dwójkę dzieci z tegoż związku: Janinę (ur. 1936) i Stanisława (ur. 1938).
Wspomnienia / relacje: "Młody, zdolny, aktywny i chętny do pracy nauczyciel zjednał sobie bardzo szybko przychylność i aprobatę uczniów i ich rodziców. Żyjący uczniowie śp. Franciszka Ostrowskiego z nieskrywanym wzruszeniem wspominają Go jako wspaniałego, miłego i ujmującego młodzieńca, który w szkole w Ciemnikach tworzył wyjątkowo przyjazną atmosferę" (Dąbrowski 2013).
Historia pochówku: Po śmierci został podniesiony z pola bitwy i złożony w polowej mogile indywidualnej na polu gospodarza Szypszaka w Chmielniku. 6 czerwca 1940 r. nastąpiła Jego ekshumacja na cmentarz wojenny w Kiernozi, gdzie spoczywa do dziś.
Poszukiwania mogiły:
Źródła: Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września N-Z, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 39 (dalej: KPŻP).

Biuro Informacji i Poszukiwań PCK, Kartoteka strat, sygn. 6062, Polski Czerwony Krzyż - Pełnomocnik na Oddział w Łowiczu, Spisy poległych w r. 1939 na terenie gmin powiatu łowickiego, Łowicz, 16. 02. 1946 r. (maszynopis), s. 70-71 (dalej: B.Inf., sygn. 6062).

Urząd Gminy w Kiernozi, Wykaz żołnierzy pochowanych na cmentarzu wojennym w Kiernozi wg aktualizacji z 2003 r. (rękopis), k. 22 (dalej: UG Kiernozia).

Archiwum rodzinne / rodzinna tradycja (Stanisław i Gizela Ostrowscy, syn i synowa pochowanego).

Tradycja rodzinna / badania genealogiczne (Michał Ostrowski, wnuk stryjeczny pochowanego).

PomGenBaza, oprac. Pomorskie Towarzystwo Genealogiczne, http://www.ptg.gda.pl/index.php/ptgnews/action/basesearch/ [dostęp: 28 kwietnia 2017].

Borkowski O., 16 Pomorska Dywizja Piechoty w wojnie obronnej 1939 roku, Warszawa - Poznań 1989, s. 171 (dalej: Borkowski 1989).

Dąbrowski Z., Porucznik Franciszek Ostrowski - nauczyciel z Ciemnik pod Jeżewem, który poległ za Ojczyznę w bitwie nad Bzurą we wrześniu 1939 roku, "Czas Świecia", 2013, Nr 45 (872) (dalej: Dąbrowski 2013).

Pełka S., Ekshumacja żołnierzy polskich poległych w 1939 roku na terenie gminy Kiernozia w powiecie łowickim, "Roczniki Łowickie", t. VII, 2009 (2010), s. 150 (dalej: Pełka 2009).

Uwagi:
Przypisy: [1] a) Stanisław (źródło: archiwum rodzinne - dowód osobisty wydany dn. 30 czerwca 1930 r. przez Magistrat Miasta Kościerzyna); b) brak danych (źródło: KPŻP; B.Inf., sygn. 6062; UG Kiernozia; Pełka 2009);
[2] 2 września 1909 r. (źródło: KPŻP; UG Kiernozia; archiwum rodzinne - dowód osobisty, książeczka rodzinna)
[3] por. rez. / por. (źródło: Borkowski 1989 / KPŻP; B.Inf., sygn. 6062; UG Kiernozia; Pełka 2009)
[4] a) kompania ON "Łasin" [baonu ON "Grudziądz"] (źródło: Borkowski 1989); b) "2 komp." (źródło: UG Kiernozia); c) brak danych (źródło: KPŻP; B.Inf., sygn. 6062);
[5] a) 17 września 1939 (źródło: KPŻP; UG Kiernozia); b) 15 września 1939 (źródło: B.Inf., sygn. 6062);
Ostatnie zmiany: 2017-05-13 01:08:42 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Franciszek Ostrowski upamiętniony na tabliczce epitafijnej na jednej z mogił cmentarza wojennego w Kiernozi.Projekt tabliczki epitafijnej z dokumentacji odnowienia mogił żołnierskich w 2003r. na cmentarzu wojskowym w KiernoziDowód osobisty Franciszka Stanisława Ostrowskiego (dok. ze zb. rodzinnych), s. 1, 4.Dowód osobisty Franciszka Stanisława Ostrowskiego (dok. ze zb. rodzinnych), s. 2-3.Franciszek Stanisław Ostrowski (fot. ze zb. rodzinnych).Franciszek Stanisław Ostrowski (fot. ze zb. rodzinnych).Franciszek Ostrowski z żoną Eryką wśród uczniów szkoły powszechnej w Ciemnikach w 1938 r. (fot. ze zbiorów Władysławy Urbańskiej otrzymana za pośrednictwem Zbigniewa Dąbrowskiego).Franciszek Stanisław Ostrowski upamiętniony na imiennej tabliczce epitafijnej na jednej z mogił cmentarza wojennego w Kiernozi. Stan z dn. 17 maja 2018 r. (fot. Michał Ostrowski).

Komentarze

W WP był oficer o nazwisku Ostrowski Franciszek ur. 2.09.1909. Mianowany ppor. rez. piech. w 1935 r. ze starszeństwem z 1.01.1934, pozycja 759, awans na por. rez. piech. ze starszeństwem 1.01.1938, poz. 227. Źródło R.Rybka, K.Stepan "Awanse oficerskie 1935-39". Komp. ON "Łasin" wchodziła w skład baonu ON "Jabłonowo", a jej dcą był por. F.Ostrowski. Raczej nie był to ofic. sł. st. gdyż jedyny o takim nazwisku i imieniu służył w tym czasie w 77 pp w Lidzie.

dodany przez: stifz, 2011-03-07

Dziękujemy za tę informację. Będziemy weryfikować powyższe dane. Obecnie pracujemy nad finalnym sprawdzeniem list na cmentarzach powiatu sochaczewskiego. Prawdopodobnie powiat łowicki będzie kolejnym okręgiem, który będzie miał sprawdzone dane. Z pozdrowieniami Redakcja

dodany przez: redakcja, 2011-03-10

Wspaniale przeczytać o dalekim krewnym. Ojciec opowiadał mi o swoim wuju oficerze przedwojennego WP. Mówiło się o nim w rodzinie. Nie sądziłem, że to właśnie por. Franciszek Ostrowski. Cześć jego pamięci. Tak się składa, że mieszkam niedaleko i odwiedzę wkrótce miejsce jego spoczynku.

dodany przez: miost, 2017-04-28

Pani Wacławo, dziękujemy za zapalanie wirtualnej świeczki naszemu śp. Tatusiowi.

dodany przez: Gizela Ostrowska, 2019-01-24

Dziś,80 lat temu, poległ w Chmielniku ,gm.Kiernozia, pow.Łowicz, nasz śp. Tatuś, Franciszek Stanisław Ostrowski, dowódca kompanii ON "Łasin". Spoczywa na cmentarzu wojennym w Kiernozi. Cześć Jego pamięci. Gizela Ostrowska

dodany przez: Gizela Ostrowska, 2019-09-17

Przepraszam, że dopiero teraz się odzywam, jak będę na grobie u wujka i rodziców w Kiernozi, postaram się pójść na cmentarz wojskowy. Cześć Ich pamięci. Wacława Kobierecka

dodany przez: waclawa, 2023-05-05