Nazajutrz po śmierci Józef Maciągowski wraz z przeszło setką innych żołnierzy poległych na polach Dębska Nowego i Kozłowa Szlacheckiego Nowego A został podniesiony z pola bitwy i złożony w zbiorowej mogile w pierwszej z miejscowości. Organizacją pochówku poległych zajęli się mieszkańcy wspomnianych wsi ówczesnej gm. Kozłów Biskupi (obecnie gm. Nowa Sucha), Jan Wojda z Dębska Nowego i Kazimierz Kapusta z Kozłowa Szlacheckiego Nowego A. Teren pod mogiłę udostępnił Aleksander Sieradzki z Dębska Nowego. Zwłoki żołnierzy układano w zbiorowej mogile w sposób uporządkowany, według imiennego spisu sporządzonego przez Jana Wojdę, który tożsamość poległych ustalał na podstawie znalezionych przy nich nieśmiertelników i dokumentów. Zarówno listy poległych, jak i przedmioty, dokumenty oraz pieniądze znalezione przy poleglych Jan Wojda przekazał później do oddziałów terenowych Polskiego Czerwonego Krzyża w Łowiczu i Sochaczewie. Granice mogiły oznaczono żołnierskimi hełmami. Na przełomie 1939 i 1940 roku do Dębska Nowego przybywali liczni przedstawiciele rodzin poległych, którzy ekshumowali swych bliskich na cmentarze parafialne w rodzinnych miejscowościach. Takich indywidualnych ekshumacji, odbywających się często w tajemnicy przed władzami okupacyjnymi, było według zapisków Jana Wojdy 27. Mimo skrupulatnego odnotowania tego faktu w opracowanej ewidencji pochowanych, większość z ekshumowanych podczas okupacji wskutek błędu znalazło się (i znajduje się do dziś) wśród upamiętnionych na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie, dokąd w dniach 13-15 lutego 1952 roku decyzją administracyjną przeniesiono zwłoki pozostałych żołnierzy złożonych pierwotnie w mogile zbiorowej w Dębsku Nowym. Dwóch żołnierzy zabranych przez rodziny, wśród nich Józef Maciągowski, figuruje dziś na liście pochowanych w mogile zbiorowej na cmentarzu parafialnym w Kozłowie Szlacheckim. Bliższe okoliczności ekshumacji Józefa Maciągowskiego przez rodzinę oraz obecne miejsce jego spoczynku pozostają nieznane.
Poszukiwania mogiły:
Źródła:
Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej (dalej: KPŻP), t. I, Żołnierze września A-M, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 434.
Muzeum Czynu Zbrojnego w Lipcach Reymontowskich, Jan Wojda, Lista Poległych Ś. P. Żołnierzy Polskich poległych i pochowanych na polach wsi Dębsk-Nowy gminy Kozłów Biskupi pow. sochaczewskiego poległych w dniu 16 września 1939 roku, [1939] (rękopis), poz. 101 (dalej: Wojda I).
Archiwum rodzinne Lucjana Wojdy, Jan Wojda, Lista Poległych Żołnierzy Polskich poległych na polach wsi Dębska Nowego, [po 1952] (rękopis), poz. 103 (dalej: Wojda II).
Biuro Informacji i Poszukiwań PCK (dalej: B.Inf.), sygn. 6062, Polski Czerwony Krzyż - Pełnomocnik na Oddział w Łowiczu, Spisy poległych z r. 1939 obejmujące część powiatu sochaczewskiego oraz trasę: Kutno - Łowicz, [1946] (maszynopis), s. 150-151.
Urząd Gminy w Nowej Suchej - Referat Gospodarki Komunalnej, Nadzoru Budowlanego i Komunikacji, Cmentarz w Kozłowie Szlacheckim, [b.r.w.] (rękopis), poz. 17 (dalej: UG Nowa Sucha).
Kronika bitwy 26 Dywizji Piechoty armii "Pomorze" w bitwie nad Bzurą od 12 do 16 IX 1939, http://bitwanadbzura.republika.pl [dostęp: 06. 02. 2010.].
Kukuła P. A., Piechurzy kutnowskiego pułku, Łódź 1977, s. 259, poz. 116.
Uwagi:
1) KPŻP - data urodzenia: 1912; data śmierci: 15 września 1939; miejsce śmierci w formie: Kościarka; jest to najpewniej błędnie zapisana oboczna nazwa Dębska Nowego, czyli: Kaszurek; 2) KPŻP i UG Nowa Sucha - obecne miejsce spoczynku błędnie (?): Kozłów Szlachecki, mogiła zbiorowa; zweryfikowano na podstawie Wojda I, Wojda II i B.Inf., sygn. 6062, według których ciało z pierwotnego miejsca pochówku zostało podczas okupacji zabrane przez rodzinę;
Ostatnie zmiany: 2011-02-06 23:54:24 przez Tomasz K. |
Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -