Karta poległego

Rodzeństwo:
Stan cywilny:
Małżonek:
Dzieci:
Ostatni adres:

Narodowość:
Wykształcenie:	wyższe
Zawód:	artysta rzeźbiarz

Wyznanie:
Tytuł naukowy:	prof.
Stanowisko:	kierownik katedry w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych w Poznaniu

Stosunek do służby wojskowej:	żołnierz, rezerwa

Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):	Poznań Miasto
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny:	Armia Poznań

Rodzaj broni lub służby:	brak danych
Stopień:	ppor.
Przydział na 1 września 1939:	14 DP
Jednostka:	57 pp

Funkcja na 1 września 1939:
Przydział po 1 września 1939:
Funkcja po 1 września 1939:

Przebieg służby wojskowej:	# 1929-1930 - w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie (I Kurs, 2 kompania ckm, stopień: tyt. plut. pchor. rez. piech.), a następnie przydzielony do 57 pułku piechoty w Poznaniu; # 1937 - promowany na stopień ppor. rez. piech. z przydziałem mobilizacyjnym do 57 pp i przynależnością ewidencyjną do PKU Poznań Miasto;
Odznaczenia:
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:

Data śmierci:	10 wrzesień 1939
Miejsce śmierci:	Łęczyca [1]
Przyczyna śmierci:
Okoliczności śmierci:
Pierwotne miejsce spoczynku #1:
Data ekshumacji:
Pierwotne miejsce spoczynku #2:
Data ekshumacji:
Pierwotne miejsce spoczynku #3:
Data ekshumacji:
Obecne miejsce spoczynku:	Łęczyca, ul. Kaliska, kwatera wojenna
Lokalizacja grobu:	mogiła nr 61
Upamiętniony:	Tak
Forma upamiętnienia:	jedna z dwudziestu jeden zbiorczych imiennych tablic epitafijnych wmurowanych w Ścianę Pamięci w obrębie kwatery wojennej na cmentarzu parafialnym w Łęczycy, ul. Kaliska
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:

Życiorys:	Mikołaj Kułak urodził się 19 marca 1904 roku w Wielkich Wsiegodziczach w Rosji jako syn Aleksandra i Eleonory ze Strawińskich (Grzybowskich?). Po ukończeniu czterech klas szkoły kolejowców w Rosji przybył do Poznania. Od 3 października 1924 do 20 czerwca 1926 roku uczęszczał na kurs wstępny Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych w Poznaniu, po czym od 1 października 1926 roku studiował na Wydziale Rzeźby i Brązownictwa tejże uczelni, uzyskując absolutorium 28 czerwca 1928 roku. Od 15 września 1928 do 30 maja 1929 roku współpracował w charakterze głównego pomocnika w pracowni w Poznaniu z prof. Zdzisławem Eichlerem. W latach 1929-1934 przebywał (z przerwami) we Włoszech, gdzie jako stypendysta Funduszu Kultury Narodowej i rządu włoskiego studiował na Wydziale Rzeźby Królewskiej Akademii Sztuk Pięknych w Rzymie, uzyskując dyplom 17 lipca 1933 roku, oraz w Szkole Medalierskiej przy Królewskiej Mennicy w Rzymie, specjalizując się w dziedzinie płaskorzeźby, plakiet i medali. W międzyczasie, od 6 grudnia 1930 do 6 maja 1931 roku, był zatrudniony w pracowni Edwarda Wittiga w Warszawie, zaś od maja 1931 roku pracował w Rzymie pod kierunkiem Antoniego Madeyskiego. Po ukończeniu Akademii w Rzymie pracował do 15 września 1935 roku w prywatnych warsztatach brązowniczych, cyzelerskich i kamieniarsko-rzeźbiarskich, a następnie we własnej pracowni. Od 2 listopada 1936 roku pełnił funkcję instruktora na Wydziale Rzeźby i Brązownictwa Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Poznaniu, a w roku 1937 został profesorem i objął Katedrę Małych Form Rzeźbiarskich na tejże uczelni. Jego dorobek artystyczny obejmował m.in. buławę dla marszałka Józefa Piłsudskiego jako dar Szkoły Podchorążych Piechoty w Zambrowie (1929), posąg Chrystusa Dobrego Pasterza dla letniej rezydencji papieża Piusa XI w Castel Gandolfo koło Rzymu (1934), urnę dla ziemi wielkopolskiej przeznaczoną na kopiec na Sowińcu w Krakowie (1936) czy figurę Piłsudskiego i dwie tablice pamiątkowe dla Domu Żołnierza w Poznaniu (1939). W roku 1937 zajął pierwsze miejsce w gronie 94 prac zgłoszonych w konkursie na sarkofag marszałka Piłsudskiego na Wawelu w Krakowie (jego projektu ostatecznie nie zrealizowano). Był członkiem grupy artystów wielkopolskich "Plastyka". Prace swe wystawiał na wystawach w Rzymie, Poznaniu, Bydgoszczy i Warszawie. W latach 1929-1930 odbył zasadniczą służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie i 57 pułku piechoty w Poznaniu. Promowany w roku 1937 na stopień podporucznika rezerwy piechoty, otrzymał przydział mobilizacyjny do 57 pułku piechoty, przynależąc ewidencyjnie do Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Zmobilizowany jako oficer rezerwy do macierzystego pułku piechoty ze składu 14 Dywizji Piechoty armii "Poznań", wziął udział w kampanii polskiej 1939 roku. Poległ 10 września 1939 roku w bitwie nad Bzurą.
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Poszukiwania mogiły:
Źródła:	Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września A-M, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 214 (dalej: KPŻP). Wykaz żołnierzy Armii "Poznań" poległych na Ziemi Łęczyckiej w I stadium Bitwy nad Bzurą w okresie od 09 do 12 września 1939 roku, spoczywających na cmentarzu rzymsko-katolickim w Łęczycy przy ulicy Kaliskiej, oprac. H. Wójcik, A. Rokita, S. Rokita, [w:] Bohaterowie Bitwy nad Bzurą w naszej pamięci, red. T. Poklewski-Koziełł, Łęczyca 2009, s. 148 - poz. 239 (dalej: Wykaz 2009). Michałowski P., Kułak Mikołaj (1904-1939), [w:] Polski słownik biograficzny, t. XVI, Kubacz Franciszek - Legatowicz Ignacy Piotr, kom. red. B. Leśnodorski i in., red. nacz. E. Rostworowski, Wrocław 1971, s. 169-170 (dalej: PSB). Łukasiak J., Szkoła Podchorążych Rezerwy Piechoty, Pruszków 2003, s. 17 (dalej: Łukasiak 2003). Mulczyński J., Poznańska Zdobnicza. Historia Państwowej Szkoły Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Poznaniu w latach 1919-1939, Poznań 2009, s. 233-234 (dalej: Mulczyński 2009).
Uwagi:	20 listopada 1931 r. po złożeniu dowodów o polskim pochodzeniu zrzekł się w Starostwie Grodzkim Warszawa Południe obywatelstwa rosyjskiego, przyjmując obywatelstwo polskie.
Przypisy:	[1] a) Łęczyca (źródło: KPŻP); b) Krzyszkowice (źródło: Wykaz 2009); c) w bitwie pod Kutnem (źródło: Mulczyński 2009); d) brak danych (źródło: PSB; Łukasiak 2003);