szwadron pionierów w składzie Zbiorowej Brygady Kawalerii armii "Warszawa" (obrona Warszawy, odcinek "Warszawa-Zachód", pododcinek "Południe") (od 23 IX)
Funkcja po 1 września 1939:
dowódca szwadronu
Przebieg służby wojskowej:
# 1922-1923 - w Centralnej Szkole Jazdy / Centralnej Szkole Kawalerii w Grudziądzu (I rocznik);
# 18 IX 1923 - promowany na stopień ppor. sł. st. kaw. ze starszeństwem z dniem 1 IX 1923 (lokata 9.) i przydziałem do 25 pułku ułanów w Nowogródku;
# 1924 - odnotowany w stopniu ppor. sł. st. kaw. ze starszeństwem z dniem 1 IX 1923 r. (lokata 10.) i przydziałem do 25 pułku ułanów w Prużanie;
# z dniem 1 IX 1925 - awansowany na stopień por. sł. st. kaw.;
# 1928 - odnotowany w stopniu por. sł. st. kaw. ze starszeństwem z dniem 1 IX 1925 r. (lokata 9.) i przydziałem do 25 pułku ułanów w Prużanie;
# 1930 - odnotowany w stopniu por. sł. st. kaw. ze starszeństwem z dniem 1 IX 1925 r. (lokata 6.) i przydziałem do 25 pułku ułanów w Prużanie;
# 1931 - po ukończeniu kursu dowódcy szwadronu pionierów w Centrum Wyszkolenia Saperów w Modlinie przydzielony na stanowisko dowódcy 6 szwadronu pionierów w Stanisławowie;
# 1932 - odnotowany w stopniu por. sł. st. kaw. ze starszeństwem z dniem 1 IX 1925 r. (lokata 6.) i przydziałem na stanowisko p.o. dowódcy 6 szwadronu pionierów w Stanisławowie;
# 1933 - awansowany na stopień rtm. sł. st. kaw.;
Odznaczenia:
Order Wojenny "Virtuti Militari" kl. V (Krzyż Srebrny), Krzyż Walecznych (czterokrotnie), Krzyż Zasługi (srebrny)
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:
wraz z 6 szwadronem pionierów; ranny w obronie Warszawy;
Data śmierci:
26 czerwiec 1944
Miejsce śmierci:
Poznań, ul. Młyńska, więzienie niemieckie
Obecne miejsce spoczynku:
Lokalizacja grobu:
Upamiętniony:
Tak
Forma upamiętnienia:
1) Imienna tabliczka epitafijna wmurowana w jedną z płyt Pomnika Polskiego Państwa Podziemnego w Poznaniu.
2) Wzmiankowany w kilku wydawnictwach:
a) Krajewska-Patan A., Rotmistrz Bolesław Krajewski, Poznań 2012;
b) Czarny H., Rzepka M., Drogi do niepodległości. O Nowym Mieście nad Wartą i okolicach w latach 1793-1920, Nowe Miasto nad Wartą 2018;
c) Barszczewski Z.. Sylwetki saperów, Warszawa 2001.
Życiorys:
Bolesław Krajewski urodził się 13 grudnia 1895 roku w Książu Wielkopolskim jako syn Marcina i Antoniny z Ratajskich. W 1914 roku został wcielony do armii niemieckiej, a następnie brał udział w walkach na froncie zachodnim I wojny światowej, m.in. pod Verdun (kilkukrotnie ranny). Po powrocie w rodzinne strony wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim, wstępując w 1919 roku do 1 Pułku Ułanów Wielkopolskich (przemianowanego później na 15 Pułk Ułanów Poznańskich). W barwach tego oddziału uczestniczył w 1919 roku m.in. w walkach granicznych z armią niemiecką pod Zbąszyniem i nad Notecią, a następnie w latach 1919-1920 w wojnie polsko-bolszewickiej, m.in. bojach w rejonie Bobrujska i w bitwie warszawskiej. Pod koniec działań wojennych został mianowany plutonowym. Za mężną postawę w tej wojnie odznaczono go Krzyżem Srebrnym Orderu "Virtuti Militari" oraz czterokrotnie Krzyżem Walecznych. W latach 1922-1923 odbywał szkolenie w Centralnej Szkole Jazdy (Centralnej Szkole Kawalerii) w Grudziądzu. Promowany 18 września 1923 roku na stopień podporucznika służby stałej kawalerii, otrzymał przydział do 25 pułku kawalerii z siedzibą w Nowogródku (od 1924 roku - w Prużanie), gdzie pełnił m.in. funkcję adiutanta pułku i dowódcy pułkowej szkoły podoficerskiej. Z dniem 1 września 1925 roku został awansowany na stopień porucznika. W 1931 roku ukończył kurs dowódcy szwadronu pionierów w Centrum Wyszkolenia Saperów w Modlinie i objął stanowisko dowódcy 6 szwadronu pionierów w Stanisławowie. W roku 1933 otrzymał awans na stopień rotmistrza. W kampanii polskiej 1939 roku dowodził 6 szwadronem pionierów ze składu Podolskiej Brygady Kawalerii armii "Poznań". W obronie Warszawy objął dowództwo nad szwadronem pionierów Zbiorowej Brygady Kawalerii armii "Warszawa" (zorganizowanym z żołnierzy 6 i 5 szwadronów pionierów). Ranny 26 września, był kilka miesięcy leczony w Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie. W okresie okupacji niemieckiej przebywał w Warszawie. Aresztowany przez okupantów 9 kwietnia 1943 roku i przewieziony na śledztwo do Poznania, został stracony w dniu 26 czerwca 1944 roku w więzieniu przy ul. Młyńskiej Poznaniu. Pozostawił żonę Pelagię z domu Golka i osierocił dwoje dzieci.
Wspomnienia / relacje:
"Dnia 22 maja [1920 r. - dop. AK-P] w walce pod Stefanowem nad Berezyną w ataku szwadronu na [65?] p. piechoty sowieckiej plutonowy Krajewski z nadzwyczajną brawurą jedzie jako pierwszy do ataku, czynem i przykładem zachęca i wprowadza za sobą ułanów plutonu do walki, wśród szalonego ognia karabinów i k.m. npl. jako pierwszy dopada szeregów, atakując na białą broń zdobywa kulomiot. Rezultatem walki szwadronu było rozproszenie i rozbicie całego pułku npl., zdobycie trzech c.k.m., wiele broni i amunicji, kilkanaście wozów taborowych z zaprzęgiem, kilkudziesięciu jeńców. Plutonowy Krajewski brał czynny udział w każdej walce szwadronu, zawsze dzielny i odważny, jako wzór i przykład dla szwadronu" (z opinii por. J. Czarneckiego, dow. szwadronu 1 Pułku Ułanów Wielkopolskich, figurującej we wniosku o odznaczenie orderem "Virtuti Militari", 24 X 1920 r., dokument ze zbiorów Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie).
Historia pochówku:
Źródła:
"Rocznik Oficerski", 1924, s. 580, 615.
"Rocznik Oficerski", 1928, s. 314, 366.
"Rocznik Oficerów Kawalerji", 1930, s. 38, 102.
"Rocznik Oficerski", 1932, s. 164, 666.
Bauer P., Polak B., Armia Poznań w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982, s. 494.
Głowacki L., Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, wyd. V popr. i uzup., Warszawa 1985, s. 240, 310, indeks nazwisk - s. 429.
Radomyski S., Zarys historii Szkoły Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu 1922-1939, Warszawa 1989, s. 17.
Rezmer W., Armia "Poznań" 1939, Warszawa 1992, s. 465, 519.
Krajewska-Patan A., Rotmistrz Bolesław Krajewski, Poznań 2012.
Zbiory Centralnego Archiwum Wojskowego w Warszawie.
