Karta poległego

Nazwisko: JERNAS
Imię #1: Florian
Imię #2: Zygmunt [1]
Imię #3: Jan [2]
Pseudonim:
Imię ojca: Wojciech
Imię matki: Franciszka
Nazwisko rodowe matki: Balcerzak
Data urodzenia: 26 listopad 1914 [3]
Miejsce urodzenia: Berlin (Niemcy)
Rodzeństwo: Alfons, Cecylia, Irena, Zygmun, Aniela, Aleksander
Stan cywilny: kawaler
Małżonek: -
Dzieci: -
Ostatni adres:
Narodowość: polska
Wykształcenie: wyższe
Zawód: nauczyciel, dziennikarz
Wyznanie: rzymskokatolickie
Tytuł naukowy:
Stanowisko:

Stosunek do służby wojskowej: żołnierz, rezerwa
Numer ewidencyjny:
Powiatowa Komenda Uzupełnień (PKU):
Rejonowa Komenda Uzupełnień (RKU):
Związek operacyjny: Armia Poznań
Rodzaj broni lub służby: Piechota
Stopień:

ppor.
Przydział na 1 września 1939: 14 DP
Jednostka: 57 pp
Funkcja na 1 września 1939: dowódca II plutonu 1 kompanii w I batalionie
Przydział po 1 września 1939: 57 pp
Funkcja po 1 września 1939: dowódca II plutonu 1 kompanii w I batalionie
Przebieg służby wojskowej: # 22 IX 1938 - promowany na stopień ppor. rez. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1938 r. (lokata 2721.)
Odznaczenia:
Wrzesień 1939 - szlak bojowy: wraz z 57 pp, m.in. w bitwie nad Bzurą
Data śmierci: 10 wrzesień 1939
Miejsce śmierci: Goślub
Przyczyna śmierci: zmarły z ran
Okoliczności śmierci: W świetle relacji świadków, zawartych w listach do jego matki, w trakcie natarcia na stanowiska niemieckie miał zostać ugodzony rykoszetem kuli z karabinu jednego z wycofujących się żołnierzy niemieckich. Zmarł w wyniku wykrwawienia, nie otrzymawszy przez ponad dobę pomocy medycznej.
Pierwotne miejsce spoczynku #1: Goślub
Data ekshumacji: 1 czerwiec 1940
Pierwotne miejsce spoczynku #2: Piątek Łęczycki
Data ekshumacji: 1952
Pierwotne miejsce spoczynku #3: Łęczyca
Data ekshumacji:
Obecne miejsce spoczynku: Łęczyca, ul. Kaliska, kwatera wojenna
Lokalizacja grobu: mogiła nr 121 (Wykaz 2009) lub 441 (tradycja rodzinna)
Upamiętniony: Tak
Forma upamiętnienia: jedna z dwudziestu jeden zbiorczych imiennych tablic epitafijnych wmurowanych w Ścianę Pamięci w obrębie kwatery wojennej na cmentarzu parafialnym w Łęczycy, ul. Kaliska
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys: Florian Zygmunt Jan Jernas urodził się 26 listopada 1914 roku w Berlinie jako syn Wojciecha Jernasa i Franciszki z Balcerzaków. 20 czerwca 1933 roku ukończył Państwowe Seminarium Nauczycielskie Męskie im. E. Estkowskiego w Poznaniu, otrzymując dyplom nauczyciela szkół powszechnych. Od jesieni 1933 roku uczęszczał w charakterze słuchacza zwyczajnego na Wyższy Kurs Dziennikarski przy Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu, który ukończył 17 czerwca 1935 r. z wynikiem bardzo dobrym. Próbował swoich sił jako poeta, publikując m.in. w 1937 roku nakładem poznańskiej księgarni J. Dippla tomik wierszy pt. "Księżyc nad Poznaniem". 22 września 1938 roku na wniosek Ministra Spraw Wojskowych został promowany przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na stopień podporucznika rezerwy Wojska Polskiego ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1938 roku i lokatą 2721. w korpusie oficerów piechoty. W kampanii polskiej 1939 roku wziął udział na stanowisku dowódcy II plutonu 1 kompanii w I batalionie 57 Pułku Piechoty Wielkopolskiej z Poznania. Walczył na szlaku bojowym pułku, m.in. w bitwie nad Bzurą. Zmarł 10 września 1939 roku w Goślubiu pod Łęczycą w rezultacie ran odniesionych dzień wcześniej podczas natarcia stanowiska niemieckie.
Wspomnienia / relacje: "Już w wypracowaniach szkolnych, które przed kilku laty z racji Jernasowego (uczeń) i mego (nauczyciel) stanowiska poprawiać mi przyszło, dziwiłem się bujności bocznych perspektyw, nieokiełzanej chęci jazdy poszczególnych słów. Miewałem wrażenie, że wchodzę w egzotyczny ogród w którym oszalałe motyle zapładniają w zapale nie tylko kwiaty i drzewa wszelakiego rodzaju, ale lampy i lambrekiny. Czuło się w tym chłopaku jakąś podzwrotnikową bujność porównań, jakieś opilstwo wyrazowe. Poezji nie szukał, poezja była w nim, wezbrana, przelewająca się w pianie wierszy. Opanowany, cichy, spokojny, zawsze zadumany, ale równocześnie przytomny, nie chcący nigdy niczego dla siebie, skromny i dumny… Ujął mnie od pierwszej chwili poetycznością swego na świat spojrzenia a zaniepokoił zegadłowiczowską lekkomyślną ufnością w nieograniczone prawo do wylewania wierszy. Walczyłem z nim przed laty i przez lata, jak Tobiasz z Aniołem starając się jego frazy obdarzyć sensem (a raczej może tylko konstrukcją) i przecinkiem. Dziś, kiedy mam asystować przy starcie pierwszego tomu jego wierszy, trudno mi obronić się wzruszeniu… Sądzę, że zarażę nim czytelników i krytykę-ugór poznański zaczyna się coraz bardziej zielenić i zakwitać" (ze słowa wstępnego Jana Sztaudyngera do tomiku wierszy Floriana Jernasa pt. "Księżyc nad Poznaniem", Poznań 1937, cyt. za: Pocgaj 2014).
Historia pochówku:
Poszukiwania mogiły: Okoliczności śmierci krewnego rodzina poznała dzięki jego towarzyszom broni, którzy przesłali relacje o tym wydarzeniu matce zmarłego. Po zakończeniu wojny rodzice Floriana Jernasa byli obecni podczas prac ekshumacyjnych na cmentarzu parafialnym w Łęczycy i zidentyfikowali syna, m.in. po charakterystycznych złotych zębach.
Źródła: Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września A-M, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 284 (dalej: KPŻP).

Wykaz żołnierzy Armii "Poznań" poległych na Ziemi Łęczyckiej w I stadium Bitwy nad Bzurą w okresie od 09 do 12 września 1939 roku, spoczywających na cmentarzu rzymsko-katolickim w Łęczycy przy ulicy Kaliskiej, oprac. H. Wójcik, A. Rokita, S. Rokita, [w:] Bohaterowie Bitwy nad Bzurą w naszej pamięci, red. T. Poklewski-Koziełł, Łęczyca 2009, s. 146 - poz. 176 (dalej: Wykaz 2009).

Archiwum rodzinne / rodzinna tradycja (Jerzy Jernas, bratanek pochowanego).

Bauer P., Polak B., Armia Poznań w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982, s. 468 (dalej: Bauer, Polak 1982).

Pocgaj M. M., Wiersze w kolorze sepii, [2014], [w:] Archiwum Poznańskiego i Wielkopolskiego Oddziału Związku Literatów Polskich (2008-2016), http://wlkpzlp.danutabartosz.com/index.php?option=com_content&view=article&id=1794:aa&catid=2:spotkania-autorskie [dostęp: 20 VII 2019] (dalej: Pocgaj 2014).

Uwagi:
Przypisy: [1] a) Zygmunt (źródło: archiwum rodzinne / rodzinna tradycja); b) brak danych (źródło: KPŻP; Wykaz 2009; Bauer, Polak 1982; Pocgaj 2014);
[2] a) Jan (źródło: archiwum rodzinne / rodzinna tradycja); b) brak danych (źródło: KPŻP; Wykaz 2009; Bauer, Polak 1982; Pocgaj 2014);
[3] a) 26 listopada 1914 (źródło: archiwum rodzinne / rodzinna tradycja); b) 26 lutego 1914 (źródło: KPŻP; Wykaz 2009); c) brak danych (źródło: Bauer, Polak 1982; Pocgaj 2014);
Ostatnie zmiany: 2019-07-20 01:54:22 przez redakcja | Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -

Zdjęcia, dokumenty, pamiątki

Ppor. Florian Jernas upamiętniony na jednej z dwudziestu jeden zbiorczych imiennych tablic epitafijnych wmurowanych w Ścianę Pamięci w obrębie kwatery wojennej na cm. parafialnym w Łęczycy, ul. Kaliska. Stan z dn. 08. 09. 2011 r. (fot. Zbigniew Adamas).Dowód osobisty Floriana Jernasa wydany przez Magistrat Miasta Poznania dn. 4 sierpnia 1934 r. (dok. ze zb. rodzinnych).Dowód osobisty Floriana Jernasa wydany przez Magistrat Miasta Poznania dn. 4 sierpnia 1934 r. (dok. ze zb. rodzinnych).Świadectwo ukończenia Wyższego Kursu Dziennikarskiego przy Wyższej Szkole Handlowej w Poznaniu wystawione Florianowi Jernasowi dn. 17 czerwca 1935 r. (dok. ze zb. rodzinnych).Patent oficerski Floriana Jernasa wystawiony dn. 22 września 1938 r. (dok. ze zb. rodzinnych).Okładka tomiku wierszy Floriana Jernasa pt. "Księżyc nad Poznaniem" wydanej w 1937 r. nakładem księgarni J. Dippla w Poznaniu (repr. Magdalena Pocgaj).

Komentarze

Serdecznie dziękujemy Pani Marii Magdalenie Pocgaj, wiceprezes Poznańskiego Oddziału Związku Literatów Polskich, za pomoc w uzupełnieniu biogramu zmarłego.

dodany przez: redakcja, 2019-07-20