21 pp w składzie armii "Warszawa" (odcinek "Warszawa-Wschód", pododcinek "Południowo-Wschodni")
Funkcja po 1 września 1939:
dowódca I plutonu 5 kompanii w II batalionie
Przebieg służby wojskowej:
# 1936-1939 - w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie k. Ostrowi Mazowieckiej;
# 13 IX 1939 - na podstawie Rozkazu Naczelnego Wodza Wojska Polskiego promowany na stopień ppor. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 VIII 1939 r.;
Odznaczenia:
przedstawiony do odznaczenia Orderem Wojennym "Virtuti Militari"
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:
wraz z 21 pp; 3 IX - w bitwie pod Chrostowem mimo bardzo silnego ognia bocznego nieprzyjacielskich karabinów maszynowych poderwał swój wahający się pluton, zajmując wzniesienie, z którego można było skutecznie wspierać natarcie batalionu, jednocześnie odnosząc rany w czasie walk; uczestnik obrony Warszawy; ok. 10 IX - ponownie ranny;
Zmarł z ran o godzinie 15:45 w Szpitalu Ujazdowskim (archiwum rodzinne - metryka śmierci: wypis z księgi zmarłych Szpitala Ujazdowskiego, Warszawa, 27 XI 1939 r.; Głowacki 1985, s. 387; Stankiewicze.com).
Pierwotne miejsce spoczynku #1:
Warszawa, Szpital Ujazdowski, cm. przyszpitalny (obok kaplicy prosektoryjnej), grób 35 (w trumnie)
kwatera A 17, rząd II, grób 3 (mogiła indywidualna)
Upamiętniony:
Tak
Forma upamiętnienia:
# imienna tabliczka epitafijna mogiły indywidualnej w obrębie jednej z kwater Cmentarza Wojskowego w Warszawie (data śmierci: 15 IX 1939);
# artykuł Teresy Jaśkiewicz, Wspomnienie o Lucjanie Gąsce, "Regionalista. Czasopismo Kraśnickiego Towarzystwa Regionalnego", 2019, nr 25, s. 85-89;
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys:
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Bezpośrednio po śmierci ciało Lucjana Gąski złożono do trumny i pochowano na cmentarzu przy Szpitalu Ujazdowskim w Warszawie, w grobie nr 35 zlokalizowanym obok kaplicy prosektoryjnej. W styczniu 1940 r., w związku z wydanym pod koniec 1939 r. zezwoleniem niemieckich władz okupacyjnych na ekshumację żołnierzy Wojska Polskiego poległych w obronie stolicy, dokonano przeniesienia zwłok zmarłego na Cmentarz Wojskowy w Warszawie, gdzie spoczywają do dziś. Obecna przy ponownym pochówku była znajoma Lucjana, o czym powiadomiła osobiście jego rodziców, przyjeżdżając do Kraśnika.
Poszukiwania mogiły:
Źródła:
Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września A-M, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 214 (dalej: KPŻP).
Głowacki L., Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, wyd. V popr. i uzup., Warszawa 1985, s. 330, 387, indeks nazwisk - s. 416 (dalej: Głowacki 1985).
Gąska Lucjan - , ppor. piech., oprac. T. Łaszczewski, GENEALOGIA. Stankiewicze z przyjaciółmi, http://www.stankiewicze.com/index.php?kat=34&sub=563 [dostęp: 28 IV 2013] (dalej: Stankiewicze.com).
Na jednej z zamieszczomych fotografii wuj Lucjan jest w mundurze historycznym. Nie jestem pewna okoliczności ubrania takiego munduru. Czy wszyscy w SPP w latach 1936-39 je zakłasali? Jeśli ktoś wie kto i kiedy nosił mundur historyczny bardzo proszę o wyjaśnienie.
W SPP podchorążowie nosili zwykłe mundury wojskowe. Zdjęcie w mundurze historycznym zrobiono najpewniej przy okazji jakiejś rocznicy, uroczystości czy inscenizacji. Niektóre pułki piechoty wystawiały warty honorowe w Warszawie (Belweder, Grób Nieznanego Żołnierza) przy okazji świąt państwowych właśnie w mundurach historycznych.
Dziękuję Panie Woj za informację. Proszę mnie utwierdzić w ocenie lub zaprzeczyć. Jeśli jest fotografia z przemarszu grupy z SPP w Komorowie, w mundurach historycznych w Warszawie to jest to warta honorowa? Czy kompania honorowa?
Ja mam zdjęcia kompanii honorowej spod Belwederu wystawionej przez 29 pułk Strzelców Kaniowskich w 1935 r. (chyba - musiałbym sprawdzić) albo przez SPP w Komorowie, gdzie dziadek mój był przez jakiś czas wykładowcą. Co do meritum: warta honorowa to zwykle grupa kilku żołnierzy. Kompania honorowa to już kilkudziesięciu. Proszę popatrzeć ilu ich jest na Pani zdjęciu a najlepiej zamieścić je tutaj :). Pozdrawiam
