# 1932-1933 - w Wołyńskiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim (ocena: dost., lokata: 52., stopień: tyt. kpr.), następnie wcielony do 17 pułku artylerii lekkiej w Gnieźnie (przynależność ewidencyjna: PKU Gniezno);
# 1936 - promowany na stopień ppor. rez. art.;
# 25 VIII 1939 - zmobilizowany do 17 pułku artylerii lekkiej i przydzielony na stanowisko dowódcy I plutonu 4 baterii w II dywizjonie;
Odznaczenia:
Order Wojenny "Virtuti Militari" kl. V, Krzyż Walecznych (dwukrotnie) (14 VII 1943), odznaka pamiątkowa Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (2 IV 1943), Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino, odznaka pamiątkowa 2 Korpusu Polskiego
Wrzesień 1939 - szlak bojowy:
wraz z 17 pal, m.in. w bitwie nad Bzurą i bojach odwrotowych w Puszczy Kampinoskiej; 22 IX - wzięty do niewoli niemieckiej w Łomiankach k. Warszawy;
Data śmierci:
23 grudzień 2005
Miejsce śmierci:
Alicante (Hiszpania)
Obecne miejsce spoczynku:
Gniezno, grób rodzinny
Lokalizacja grobu:
Upamiętniony:
Forma upamiętnienia:
Życiorys:
Aleksander Julian Stanisław Dzianott urodził się 19 listopada 1911 roku w Rzeszowie jako syn Stanisława i Zofii z Kodrębskich. W roku 1926 w Korpusie Kadetów nr 3 w Rawiczu podpisał Deklarację Podziwu i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych, w podzięce za pomoc w stanowieniu Niepodległej Polski (t. 7, s. 183). W 1932 roku złożył egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum im. Bolesława Chrobrego w Gnieźnie, a następnie w latach 1932-1933 odbył zasadniczą służbę wojskową w Wołyńskiej Szkole Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim i 17 pułku artylerii lekkiej w Gnieźnie. Ewidencyjnie podlegał Powiatowej Komendzie Uzupełnień w Gnieźnie. W roku 1936 otrzymał promocję na stopień podporucznika rezerwy artylerii, a jednocześnie ukończył z tytułem magistra chemii studia na Uniwersytecie im Adama Mickiewicza w Poznaniu. 25 sierpnia 1939 roku został zmobilizowany do 17 pułku artylerii lekkiej ze składu 17 Dywizji Piechoty armii "Poznań". Przydzielony na stanowisko dowódcy I plutonu 4 baterii w II dywizjonie, wziął udział w kampanii polskiej 1939 roku. Po wycofaniu z Wielkopolski walczył w bitwie nad Bzurą, a następnie w bojach odwrotowych w Puszczy Kampinoskiej, próbując przebić się do oblężonej Warszawy. Wzięty do niewoli niemieckiej 22 września 1939 roku w Łomiankach, został osadzony w obozie jenieckim. 22 maja 1940 roku w pobliżu Wiener Neustadt (na południe od Wiednia) uciekł z pociągu podczas transportu jeńców oficerów z Oflagu Wolfsberg w południowej Austrii do innego obozu. Po siedmiu dniach wraz z towarzyszami ucieczki - porucznikiem Brudzikowskim, dziennikarzem z Warszawy, i porucznikiem Mrugalskim z Gniezna - przedostał się na Węgry, skąd napisał list do rodziny, który w obawie o inwigilację najbliższych przez Gestapo podpisał pseudonimem "Leszek Ryśkowski". Następnie przez Jugosławię, Grecję i Turcję, wreszcie przez Morze Śródziemne na pokładzie statku "Warszawa" dotarł do Hajfy w Palestynie, a stamtąd do obozu Homs w Syrii, gdzie wstąpił do stacjonującej tam wówczas Brygady Strzelców Karpackich, z którą z kolei przeszedł z powrotem do Palestyny, do obozu Latrun na południowy wschód od Tel Avivu. W brygadzie pod dowództwem generała Stanisława Kopańskiego, która w styczniu 1941 roku została przemianowana na Samodzielną Brygadę Strzelców Karpackich, służył na stanowisku oficera ogniowego, a później dowódcy 1 baterii. Uczestniczył w walkach na pustyni libijskiej, m.in. w obronie Tobruku (sierpień-grudzień 1941), bitwach pod Gazalą (14-16 grudnia 1941), o Bardiję (31 grudnia 1941 - 2 stycznia 1942), pod Derną (styczeń 1942), w obronie fortu El Mekili (koniec stycznia 1942), wreszcie ponownie pod Gazalą (17-18 marca 1942). Wraz z wycofaną z frontu jednostką trafił z do obozu El Amirija pod Aleksandrią, potem do Palestyny, wreszcie statkiem przez Morze Czerwone i Morze Arabskie dotarł do Iraku, gdzie w lipcu 1943 roku Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich weszła w skład 2 Korpusu Polskiego (w którym otrzymał numer ewidencyjny 137), a po reorganizacji w 3 Dywizję Strzelców Karpackich została przetransportowana na przełomie 1943 i 1944 roku z Aleksandrii do Brindisi we Włoszech. Na stanowisku dowódcy baterii i zastępcy dowódcy dywizjonu w 2 Karpackim Pułku Artylerii Lekkiej brał udział w walkach pod Capracotta, Monte Cassino (11-12 i 17-19 maja 1944, przełamanie Linii Gustawa), w rejonie Loreto (początek lipca 1944), o Ankonę (wyzwoloną 18 lipca 1944), wreszcie w natarciu znad rzeki Senio na Felisio i Mordano. Ponownie w boju od 20 kwietnia 1945 roku, uczestniczył w forsowaniu rzeki Idice, opanowaniu Castel Maggiore i Bolonii (21 kwietnia 1945). Przy demobilizacji posiadał stopień porucznika (w późniejszym okresie awansował kolejno na stopień kapitan, wreszcie majora Wojska Polskiego). Po zwolnieniu z wojska skończył studia w Anglii, uzyskując dyplom magistra, a następnie podjął pracę w British Cellophane Co. w Bridgwater w Anglii. Przybywszy 10 lipca 1948 roku na pokładzie statku "Empire Trooper" do Buenos Aires, osiadł, wraz z Juliuszem Dzianottem z rodziną, w Argentynie, gdzie łącznie siedem lat pracował w DuPont i Rafinerii Ragor S.A. w Quilmes. Od roku 1955 przebywał w Stanach Zjednoczonych Ameryki, będąc zatrudnionym w Sheller Co. i Federal Mogul (przemysł gumowy) oraz Chicago-Allis Co. w Chicago. W 1960 roku otrzymał obywatelstwo amerykańskie. Namówiony przez pana Górnickiego, od roku 1965 pracował w Meksyku - w Manufacturas Lenin S.A. Jako emeryt mieszkał w Alicante w Hiszpanii. W roku 2003, 2004 i 2005 odwiedzał Polskę. Zmarł 23 grudnia 2005 roku w Alicante.
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Źródła:
Głowacki L., 17 Wielkopolska Dywizja Piechoty w kampanii 1939 roku, Lublin 1969, s. 110, Aneks 1 - s. 153, indeks nazwisk - s. 194.
Łukasiak J., Wołyńska Szkoła Podchorążych Rezerwy Artylerii im. Marcina Kątskiego, Pruszków 2000, s. 78, 203.
Archiwum rodzinne (m.in. własnoręczny życiorys weterana napisany w 2000 r.) / rodzinna tradycja (zebr. Dominik Dzianott, historyk rodziny).
Uwagi:
Ostatnie zmiany: 2018-10-30 16:28:40 przez redakcja |
Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -
