adiutant (Bauer 1979; Trzeszczak 1979; tradycja rodzinna; Górecki 2013), oficer wywiadowczy / informacyjny (Głowacki 1969 / Polak 1979; Bauer, Polak 1982) lub dowódca 5 kompanii w II batalionie (Rezmer 1992)
Przydział po 1 września 1939:
29 pp
Funkcja po 1 września 1939:
Przebieg służby wojskowej:
# 1926-1929 - w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie - Ostrowi Mazowieckiej;
# 1929 - promowany na stopień ppor. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 15 VIII 1929 r. i przydziałem do 29 pułku piechoty w Kaliszu;
# 1930 - odnotowany w stopniu ppor. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 15 VIII 1929 r. (lok. 135./389.) i przydziałem do 29 pp;
# 10 X 1932 - awansowany na stopień por. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1932 r. (lok. 163.) i przydziałem na stanowisko dowódcy kompanii 29 pp;
# 1 VII 1933 - odnotowany w stopniu por. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1932 r. (lok. 159.) i przydziałem do 29 pp;
# 5 VI 1935 - odnotowany w stopniu por. sł. st. piech. ze starszeństwem z dniem 1 I 1932 r. (lok. 156.) i przydziałem do 29 pp;
# 8 I 1937 - odnotowany w stopniu por. sł. st. piech. z przydziałem na stanowisko dowódcy kompanii w 29 pp;
# 19 III 1938 - awansowany na stopień kpt. sł. st. piech.;
# 17 VI 1938 - mianowany na stanowisko adiutanta 29 pp;
Odznaczenia:
Medal za Długoletnią Służbę (brązowy) (1938), Srebrny Krzyż Zasługi (26 VI 1939, "za zasługi na polu pracy społecznej"), odznaka pamiątkowa 29 pułku piechoty, Państwowa Odznaka Sportowa
1) Poległ, trafiony w głowę, kiedy wracając samochodem z odprawy w sztabie 25 Dywizji Piechoty [dwór Ruszki] na miejsce postoju 29 pułku piechoty [rej. m. Młodzieszyn], najechał na gniazdo niemieckiego karabinu maszynowego: "Jak wspomniałem brał udział w odprawie kpt. D., który wracając na stare miejsce pułku najechał na gniazdo KM nieprzyjaciela dostał pocisk w głowę, a szoferowi kula rozerwała prawą dłoń. Szofer zachował jednak jeszcze na tyle przytomności i zimnej krwi, że nawrócił i dojechał do mp dywizji. Stałem jeszcze na drodze z sierż. żand. Krzyżanowskim z Kalisza, zatrzymałem samochód, widziałem jak przestrzelona głowa kpt. zwisała w tył. Zabrałem mu mapnik z dziennikiem pułkowym, ucałowałem go jeszcze ciepłego ale już nieżywego, wsadziłem do samochodu mojego szofera Stępniewskiego z poleceniem odwiezienia D. i jego rannego szofera do szpitala polowego w dworze Giżyce. Tam też spoczywa na cmentarzu. Mapnik z dziennikiem pułkowym oddałem d-cy dyw. gen. Alterowi po moim zranieniu w dn 18.9 w godz. południowych już na wsch. wyjściu z lasów Kampinos" (relacja mjr. J. T. Stengerta, dowódcy łączności 25 DP) (cyt. za Górecki 2013, s. 33-34).
2) Poległ, trafiony serią ckm z niemieckiego czołgu, kiedy jechał z meldunkiem do sztabu 25 Dywizji Piechoty (relacja ppor. Bronisława Trzeszczaka, adiutanta II batalionu 29 pp) (Trzeszczak 1979).
3) Zmarł z ran w szpitalu wojennym nr 802 w Giżycach (archiwum rodzinne - wypis z aktu śmierci z 28 XI 1939 r., zawiadomienie Biura Informacyjnego PCK z 27 IX 1940 r.).
1) Inskrypcja na jednej z trzynastu zbiorczych imiennych tablic epitafijnych kwatery wojennej na cmentarzu parafialnym w Giżycach (drugie imię w formie: "EW").
2) Inskrypcja na ścianie pamięci Pomnika Armii "Poznań" w Poznaniu.
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys:
Władysław Ewaryst Duczmalewski urodził się 14 stycznia 1906 roku w majątku Annolas w powiecie Piotrków jako syn Władysława Duczmalewskiego i Zofii z domu Kostrów. W 1914 uczył się w gimnazjum im. Wierzbołowskiego w Warszawie, będąc jednocześnie członkiem Polskiego Kółka Młodzieży "Niepodległość". Od roku 1915 pod pseudonimem Minoga należał do 2 warszawskiej drużyny junaków im. Ks. J. Poniatowskiego działającej w strukturach Polskich Drużyn Junackich. W październiku 1917 roku przybył do Kalisza, gdzie włączył się do pracy w Polskiej Organizacji Skautowej współdziałającej z Polską Organizacją Wojskową. Od końca października 1918 roku brał udział w konspiracyjnych, przedmobilizacyjnych zebraniach młodzieży gimnazjalnej, zwoływanych w celu zorganizowania akcji rozbrajania okupujących miasto Niemców. Realizując to zadanie, w listopadzie tego roku wraz z 3 drużyną im. H. Sienkiewicza uczestniczył w akcji opanowywania gmachu starostwa i posterunku żandarmerii. Wróciwszy, po zarządzeniu władz szkolnych, do nauki w kaliskim gimnazjum im. A. Asnyka, już w lipcu 1920 roku zgłosił się ochotniczo do wojska, skąd, z uwagi na młody wiek, został odesłany do Komendy V okręgu Związku Harcerstwa Polskiego, a następnie przydzielony jako pomocnik oficera placu w Komendzie Placu w Kaliszu. W latach 1923-1926 działał jako organizator i szef hufca szkolnego i współorganizator międzyszkolnych hufców gimnazjalnych w ramach Przysposobienia Wojskowego. Jako absolwent gimnazjum w 1926 roku wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Komorowie - Ostrowi Mazowieckiej, którą ukończył w 1929 roku w stopniu podporucznika służby stałej piechoty z przydziałem do 29 Pułku Strzelców Kaniowskich w Kaliszu. W roku 1932 awansował na stopień porucznika i został przydzielony na stanowisko dowódcy pułkowej kompanii. Z dniem 19 marca 1938 roku otrzymał awans na stopień kapitana, a 17 czerwca tego roku przydział na stanowisko adiutanta pułku. Do wybuchu wojny służył i mieszkał w Kaliszu, gdzie udzielał się na polu pracy społecznej, będąc m.in. sekretarzem miejscowego koła Polskiego Związku Strzelectwa Sportowego oraz współorganizatorem sekcji strzeleckich WKS Prosna (1930) i Rodziny Wojskowej w Kaliszu (1931). W kampanii polskiej 1939 roku uczestniczył na stanowisku adiutanta 29 pułku piechoty. Walczył m.in. w bitwie nad Bzurą. Poległ 16 września w rejonie miejscowości Ruszki i Młodzieszyn, kiedy wracając samochodem z odprawy w sztabie 25 Dywizji Piechoty na miejsce postoju 29 pułku piechoty, został trafiony w głowę kulą z niemieckiego karabinu maszynowego.
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Poszukiwania mogiły:
Źródła:
Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej, t. I, Żołnierze września A-M, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 176 (dalej: KPŻP).
Tradycja rodzinna (Krystyna Duczmalewska-Mężyńska, córka pochowanego, zebr. Marcin Stróżycki).
Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty (c.d.), "Przegląd Piechoty", R. III, 1930, z. 11, s. 135 (Lista starszeństwa 1930).
"Rocznik Oficerski", 1932, s. 121, 559 (dalej: RO 1932).
Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: 1 lipiec 1933 r. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów "Przeglądu Piechoty", Warszawa 1933, s. 130 (dalej: Lista starszeństwa 1933).
Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty: 5 czerwiec 1935 r. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów "Przeglądu Piechoty", Warszawa 1935, s. 128 (dalej: Lista starszeństwa 1935).
Głowacki L., 17 Wielkopolska Dywizja Piechoty w kampanii 1939 roku, Lublin 1969, s. 99 (dalej: Głowacki 1969).
Polak B., Wojskowe przygotowania obronne na terenie kaliskiego (kwiecień - sierpień 1939 r.), [w:] Udział społeczeństwa Ziemi Kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku, red. B. Polak, Kalisz 1979, Zał. V - s. 193 (dalej: Polak 1979).
Bauer P., 25 Kaliska Dywizja Piechoty w obronie Ojczyzny, wrzesień 1939 r., [w:] Udział społeczeństwa Ziemi Kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku, red. B. Polak, Kalisz 1979, Zał. VII - s. 326 (dalej: Bauer 1979).
Trzeszczak B., Wspomnienia ze szlaku bojowego II batalionu 29 pułku Strzelców Kaniowskich we wrześniu 1939 roku, [w:] Udział społeczeństwa Ziemi Kaliskiej w wojnie obronnej 1939 roku, red. B. Polak, Kalisz 1979, s. 375 (dalej: Trzeszczak 1979).
Bauer P., Polak B., Armia Poznań w wojnie obronnej 1939, Poznań 1982, s. 480 (dalej: Bauer, Polak 1982).
Rezmer W., Armia "Poznań" 1939, Warszawa 1992, s. 497 (dalej: Rezmer 1992).
Górecki T., Kpt. Władysław Ewaryst Duczmalewski, ps. "Minoga", adiutant 29 Pułku Strzelców Kaniowskich (14 I 1906 - 17 IX 1939), "Kaliszanie w Warszawie", 2013, nr 66-67, s. 32-34 (dalej: Górecki 2013).
[1] a) Ewaryst (źródło: archiwum rodzinne / rodzinna tradycja; Lista starszeństwa 1930; RO 1932; Lista starszeństwa 1933; Lista starszeństwa 1935; Głowacki 1969; Rezmer 1992; Górecki 2013); b) brak danych (źródło: KPŻP; Polak 1979; Bauer 1979; Trzeszczak 1979; Bauer, Polak 1982); [2] mjr, awansowany pośmiertnie, XII 2018 r. (źródło: archiwum rodzinne - akt mianowania) [3] a) 16 września 1939 (źródło: archiwum rodzinne - wypis z aktu śmierci z 28 XI 1939 r., zawiadomienie Biura Informacyjnego PCK z 27 IX 1940 r.; Bauer 1979; Trzeszczak 1979); b) 18 września 1939 (źródło: KPŻP); c) 17 września 1939 (źródło: Górecki 2013, s. 33); d) brak danych (źródło: Lista starszeństwa 1930; RO 1932; Lista starszeństwa 1933; Lista starszeństwa 1935; Głowacki 1969; Polak 1979; Bauer, Polak 1982; Rezmer 1992); [4] a) Młodzieszyn-Ruszki (źródło: Bauer 1979); b) droga między sztabami 25 DP i 29 pp (źródło: Trzeszczak 1979; relacja mjr. J. T. Stengerta, za Górecki 2013, s. 33-34); c) Giżyce (źródło: KPŻP; archiwum rodzinne - wypis z aktu śmierci z 28 XI 1939 r., zawiadomienie Biura Informacyjnego PCK z 27 IX 1940 r.); d) brak danych (źródło: Lista starszeństwa 1930; RO 1932; Lista starszeństwa 1933; Lista starszeństwa 1935; Głowacki 1969; Polak 1979; Bauer, Polak 1982; Rezmer 1992); e) Puszcza Kampinoska (źródło: Górecki 2013, s. 33);
Ostatnie zmiany: 2022-01-03 02:00:19 przez redakcja |
Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -
