# pomnik w Opaleniu wystawiony ku czci nauczycieli, którzy oddali życie za Ojczyznę;
# pomnik w Parku Miejskim w Tczewie wystawiony ku czci harcerzy poległych i zamordowanych w okresie okupacji niemieckiej (odsłonięty w 1960 r.);
Przedmioty znalezione przy pochowanym:
Miejsce przechowywania ww. przedmiotów:
Życiorys:
Konrad Delewski urodził się 17 lutego 1906 roku w Bobowie w powiecie Starogard jako najmłodsze dziecko w wielodzietnej rodzinie Izydora i Marii z Piłatów małżonków Delewskich. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Bobowie, a następnie wstąpił do Seminarium Nauczycielskiego w Kościerzynie, które ukończył w 1925 roku. Podjął wówczas pracę w jednoklasowej szkole powszechnej w Janiszewku koło Pelplina. Jako kierownik tejże placówki złożył w 1926 roku podpis pod Deklaracją Podziwu i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych, w podzięce za pomoc w ustanowieniu niepodległej Ojczyzny. W 1929 roku został przeniesiony do Państwowego Progimnazjum Koedukacyjno-Humanistycznego w Gniewie, gdzie był kontraktowym nauczycielem śpiewu i opiekunem chóru szkolnego. Skierowany do Poznania, od września 1930 do czerwca 1931 roku odbywał roczny Wyższy Kurs Nauczycielski w zakresie śpiewu, muzyki i wychowania fizycznego. Powróciwszy do Gniewu,. od 1931 roku udzielał się w miejscowym chórze "Kociewiak", a w roku 1932 koordynował akcję zdobywania przez młodzież Państwowej Odznaki Sportowej. Z dniem 1 września 1936 roku powierzono mu obowiązki kierownika szkoły powszechnej w Opaleniu.
Pogłębiwszy podczas pobytu w Poznaniu wiadomości w zakresie organizacji Związku Harcerstwa Polskiego, dużo czasu poświęcał tworzeniu i szkoleniu gromad zuchowych i drużyn harcerskich. Z jego inicjatywy powstała w Gniewie organizacja "Przyjaciół Harcerstwa" zrzeszająca nauczycieli, kupców, rzemieślników i innych mieszkańców. W trakcie pracy w Opaleniu był organizatorem szeregu harcerskich imprez patriotycznych, a za całokształt działalności mianowano go podharcmistrzem.
24 sierpnia 1939 roku został zmobilizowany w Gniewie do 5 kompanii 65 Starogardzkiego Pułku Piechoty ze składu 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty. Biorąc udział w kampanii polskiej, walczył m.in. w bitwie nad Bzurą. Poległ 17 września 1939 roku.
Pozostawił żonę Helenę z Jachimowskich, córkę elektryka zatrudnionego w zakładzie w Kocborowie, którą poślubił 18 sierpnia 1931 roku w Starogardzie, oraz osierocił dwoje dzieci: córkę Marię Heleną, urodzoną 2 sierpnia 1932 roku, i syna Jerzego, który przyszedł na świat 6 sierpnia 1939 roku.
Wspomnienia / relacje:
Historia pochówku:
Poszukiwania mogiły:
Źródła:
Badania własne (Jacek Sadurski).
Goździelewski B., Druh phm Konrad Delewski, [w:] Kronika Pomorskiego Hufca ZHP w Tczewie, s. 10-12.
Kozłowski N., Sylwetki nauczycieli i działaczy oświatowych ziemi gdańskiej, poległych, zamordowanych przez hitlerowców i zaginionych w latach II wojny światowej 1939-1945, "Przegląd Historyczno-Oświatowy", R. XIX, 1976, nr 4 (74), s. 543.
I to jest ważne, co można sprawdzić. 20-lecie nadania Szkole Podstawowej w Opaleniu imienia Józefa Czyżewskiego, "Kociewski Magazyn Regionalny", 1998, nr 3-4 (22-23), s. 35.
Delewski Konrad, s. 105.
K. Delewski, [w:] Polska1926. Portret zbiorowy II RP, https://www.polska1926.pl/podpisy/446938 [dostęp: 24 XII 2024].
Uwagi:
Ostatnie zmiany: 2024-12-24 16:20:32 przez redakcja |
Jeżeli chcesz uzupełnić lub zmienić dane wciśnij -
