1) Fotografia i epitafium na pomniku nagrobnym mogiły indywidualnej na cmentarzu parafialnym w Kiernozi); 2) Tablica pamiątkowa ku czci żołnierzy polskich poległych w obronie Ojczyzny w latach 1939-1945 wmurowana w ścianę zewnętrzną kościoła parafialnego w Kiernozi (odsłonięta 1 września 1987 r.); 3) Tablica na symbolicznym miejscu pochówku na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie, ul. Powązkowska (kwatera B 10, rząd V, grób 19);
Things found at the buried person:
Place where the deposit is kept:
Biography:
Antoni Gutkowski urodził się w 1914 r. jako najstarsze dziecko Władysława Gutkowskiego i Marianny z Szeflerów. Mieszkał w Natolinie w powiecie Łowicz. Poległ podczas bitwy nad Bzurą we wrześniu 1939 roku.
Reminiscences:
Według jednej z żyjących obecnie sióstr poległego: "Antoni od najmłodszych lat interesował się wojskiem, zawsze chciał znaleźć się wśród zołnierzy, oddany był Ojczyźnie, niezwykły pasjonata".
Burial history:
Nazajutrz po śmierci Antoni Gutkowski wraz z przeszło setką innych żołnierzy poległych na polach Dębska Nowego i Kozłowa Szlacheckiego Nowego A został podniesiony z pola bitwy i złożony w zbiorowej mogile w pierwszej z miejscowości. Organizacją pochówku poległych zajęli się mieszkańcy wspomnianych wsi ówczesnej gm. Kozłów Biskupi (obecnie gm. Nowa Sucha), Jan Wojda z Dębska Nowego i Kazimierz Kapusta z Kozłowa Szlacheckiego Nowego A. Teren pod mogiłę udostępnił Aleksander Sieradzki z Dębska Nowego. Zwłoki żołnierzy układano w zbiorowej mogile w sposób uporządkowany, według imiennego spisu sporządzonego przez Jana Wojdę, który tożsamość poległych ustalał na podstawie znalezionych przy nich nieśmiertelników i dokumentów. Zarówno listy poległych, jak i przedmioty, dokumenty oraz pieniądze znalezione przy poleglych Jan Wojda przekazał później do oddziałów terenowych Polskiego Czerwonego Krzyża w Łowiczu i Sochaczewie. Granice mogiły oznaczono żołnierskimi hełmami. Na przełomie 1939 i 1940 roku do Dębska Nowego przybywali liczni przedstawiciele rodzin poległych, którzy ekshumowali swych bliskich na cmentarze parafialne w rodzinnych miejscowościach. Takich indywidualnych ekshumacji, odbywających się często w tajemnicy przed władzami okupacyjnymi, było według zapisków Jana Wojdy 27. Podjęte przez rodzinę zostało wówczas m.in. ciało Antoniego Gutkowskiego. Z uwagi na fakt, że w Dębsku Nowym spoczywał najlepszy przyjeciel Antoniego, Władysław Kapuściński, eshumowano również jego zwłoki, a obu poległych złożono w sąsiadujących mogiłach na cmentarzu parafialnym w Kiernozi. Mimo skrupulatnego odnotowania tego faktu w opracowanej ewidencji pochowanych, większość z ekshumowanych podczas okupacji, wśród nich również Antoni Gutkowski, wskutek błędu znalazło się (i znajduje się do dziś) wśród upamiętnionych na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie, dokąd w dniach 13-15 lutego 1952 roku decyzją administracyjną przeniesiono zwłoki pozostałych żołnierzy złożonych pierwotnie w mogile zbiorowej w Dębsku Nowym.
Search for the grave:
Sources:
Księga pochowanych żołnierzy polskich poległych w II wojnie światowej (dalej: KPŻP), t. I, Żołnierze września A-M, kom. red. B. Affek-Bujalska i in., wstęp i red. nauk. E. Pawłowski, Pruszków 1993, s. 248 (dalej: KPŻP).
Muzeum Czynu Zbrojnego w Lipcach Reymontowskich, Jan Wojda, Lista Poległych Ś. P. Żołnierzy Polskich poległych i pochowanych na polach wsi Dębsk-Nowy gminy Kozłów Biskupi pow. sochaczewskiego poległych w dniu 16 września 1939 roku, [1939] (rękopis), poz. 91 (dalej: Wojda I).
Archiwum rodzinne Lucjana Wojdy, Jan Wojda, Lista Poległych Żołnierzy Polskich poległych na polach wsi Dębska Nowego, [po 1952] (rękopis), poz. 91 (dalej: Wojda II).
Biuro Informacji i Poszukiwań PCK, Listy strat, sygn. 6062, Polski Czerwony Krzyż - Pełnomocnik na Oddział w Łowiczu, Spisy poległych z r. 1939 obejmujące część powiatu sochaczewskiego oraz trasę: Kutno - Łowicz, Łowicz, 26 II 1946 r. (maszynopis), s. 140-141 (dalej: B.Inf., sygn. 6062).
Archiwum rodzinne / rodzinna tradycja (zebr. Anna Bębenista, wnuczka wujeczna poległego; Renata Bębenista, żona siostrzeńca poległego).
Kronika bitwy 26 Dywizji Piechoty armii "Pomorze" w bitwie nad Bzurą od 12 do 16 IX 1939, http://www.bitwanadbzura.pl [dostęp: 20. 05. 2012.].
Kukuła P. A., Piechurzy kutnowskiego pułku, Łódź 1977, s. 259 - poz. 103.
Głowacki L., Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939, wyd. V popr. i uzup., Warszawa 1985, s. 382.
[1] a) Kiernozia, cmentarz parafialny, mogiła indywidualna (źródło: archiwum rodzinne / rodzinna tradycja); b) błędnie: Warszawa, ul. Powązkowska, Cmentarz Wojskowy (źródło: KPŻP); c) nieznane po ekshumacji z pierwotnego miejsca pochówku w mogile zbiorowej w Dębsku Nowym (źródło: Wojda I; Wojda II; B.Inf., sygn. 6062);
Last changes: 2015-09-19 18:58:53 by redakcja |
If you want to change data, press -
